Poniżej przedstawiam wybrane fragmenty orzeczeń polskich sądów administracyjnych, które wprost odnosiły się w swoich orzeczeniach do "prawa do dobrej administracji".
Informuję także o artykule naukowym pt.
Wpływ orzecznictwa polskich sadów administracyjnych na stosowanie Europejskiego kodeksu dobrej administracji, Jakub Rzucidło.
dostępny jest tu.
http://ppa.wuwr.pl/preview/wplyw-orzecznictwa-polskich-sadow-administracyjnych-na-stosowanie-europejskiego-kodeksu-dobrej-administracji-1769
I SA/Rz 792/08 - Wyrok WSA w Rzeszowie z 2009-03-17
Zawarta w art. 8 zasada pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa określa wyraźnie to, co implicite jest zawarte w zasadzie praworządności. Z zasady wyrażonej w art. 8 wynika bowiem przede wszystkim wymóg praworządnego i sprawiedliwego prowadzenia postępowania i rozstrzygnięcia sprawy przez organ administracji publicznej, co jest zasadniczą treścią zasady praworządności. Tylko postępowanie odpowiadające takim wymogom i decyzje wydane w wyniku postępowania tak ukształtowanego mogą wzbudzać zaufanie obywateli do organów administracji publicznej nawet wtedy, gdy decyzje administracyjne nie uwzględniają ich żądań.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 grudnia 1984 r., III SA 729/84, ONSA 1984, nr 2, poz. 117, podkreśla, że w celu realizacji tej zasady konieczne jest "przede wszystkim ścisłe przestrzeganie prawa, zwłaszcza w zakresie dokładnego wyjaśnienia okoliczności sprawy, konkretnego ustosunkowania się do żądań i twierdzeń stron oraz uwzględniania w decyzji zarówno interesu społecznego, jak i słusznego interesu obywateli, przy założeniu, że wszyscy obywatele są równi wobec prawa".
W orzecznictwie sądowym za naruszające zasadę zaufania obywateli do organów Państwa uznaje się zmienność poglądów prawnych wyrażonych w decyzjach organów administracji w odniesieniu do tego samego adresata, wydanych na tle takich samych stanów faktycznych, ze wskazaniem tej samej podstawy prawnej decyzji i bez bliższego uzasadnienia takiej zmiany (wyrok NSA z dnia 8 kwietnia 1998 r., ł SA/Łd 652797, ONSA 1999, nr 1, poz. 27);
Podobne stanowisko prezentuje Europejski Kodeks Dobrej Administracji który w art. 10 ust. 2 stanowi, że urzędnik uwzględnia uzasadnione i słuszne oczekiwania jednostki, które wynikają z działań podejmowanych przez daną instytucję w przeszłości.
II SAB/Gd 38/08 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2009-03-11
Z ogólnej zasady postępowania administracyjnego, wyrażonej w art. 12 K.p.a., a mianowicie zasady szybkości i prostoty postępowania, wynika dla organu prowadzącego postępowanie administracyjne obowiązek podejmowania wszystkich czynności bez zbędnej zwłoki, aby wnikliwie i w jak najkrótszym czasie doprowadzić do rozstrzygnięcia sprawy. Zasada szybkości procesu jako zasada naczelna wynikająca z Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej stanowi również nakaz konieczny do uwzględniania przez organ administracji prowadzący postępowanie administracyjne. Podkreślić wypada, że zasada załatwienia sprawy w rozsądnym terminie wynika z art. 6 ratyfikowanej przez Polskę Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 r. (Dz.U. z 1993 r., nr 61, poz. 284 ze zm.) oraz z art. 17 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji przyjętego przez Parlament Europejski w dniu 6 września 2001 r.
Na gruncie kodeksu postępowania administracyjnego zasada szybkości postępowania konkretyzowana jest przede wszystkim w przepisach o terminach załatwiania spraw, wezwaniach i doręczeniach oraz o postępowaniu dowodowym. Przepisy art. 35 § 1 i 3 k.p.a. stanowią, iż organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. Zgodnie z art. 61 § 3 K.p.a. datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji publicznej.
IV SA/Wr 493/08 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2009-02-11
świetle powyższego, zdaniem Sądu, organy administracji obu instancji nie ustaliły należycie stanu faktycznego sprawy, nie zbadały bowiem, czy skarżąca jest w stanie wykonywać pracę na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym lub naukowym w łącznym wymiarze nieprzekraczającym pełnego wymiaru czasu pracy pracowników zatrudnionych na tych stanowiskach. Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS na to zagadnienie nie odpowiada i odpowiedzi brak jest w materiale sprawy. W ocenie składu orzekającego postępowanie administracyjne w tym zakresie wymagałoby zatem uzupełnienia. Zawarta w uzasadnieniu decyzji ocena dowodów oparta jest na niekompletnym materiale dowodowym w związku, z czym należy uznać, że jest oceną dowolną naruszającą postanowienia art. 80 k.p.a.
Na marginesie sprawy stwierdzić jedynie należy, że orzeczenie lekarza orzecznika ZUS stwierdzające niezdolność sędziego do wykonywania pracy na stanowisku naukowo-dydaktycznym w powiązaniu ze stwierdzoną wcześniej trwałą niezdolnością do pełnienia obowiązków sędziego z powodu choroby, powinno być równoznaczne z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy.
Brak wyjaśnienia tej kwestii stanowi naruszenie art. 7 i 77 § 1 k.p.a., obligujących organy do wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego oraz podjęcia wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego. Sąd uznał te naruszenia za mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy, co uzasadnia uchylenie zaskarżonej decyzji.
W omawianym kontekście warto przypomnieć stanowisko Trybunału Konstytucyjnego zajęte w sprawie o sygn. SK 4/02 (wyrok z 15 kwietnia 2003 r., OTK ZU nr 4/A/2003, poz. 31), które w pełni aprobuje niniejszy skład orzekający, że "administracja pełni wobec obywatela rolę służebną i w sytuacji, gdy zakończenie procesu weryfikacji dokumentacji jest utrudnione z przyczyn niezależnych od zainteresowanego, to jej obowiązkiem jest fachowa i rzetelna pomoc. Brak takiej pomocy, skutkujący pozbawieniem możliwości dochodzenia uprawnień przez strony postępowania, jest wysoce naganny i nie może prowadzić do naruszenia konstytucyjnie chronionej godności człowieka, na której straży stoi także administracja publiczna. Prawo do dobrej administracji gwarantuje także Kodeks Dobrej Administracji (w tym przypadku w szczególności jego art. 17 i 22) przyjęty przez Parlament Europejski z 6 września 2001 r." (zob. także art. 41 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, sporządzony w Nicei w 2000 r.).
I SA/Ol 551/08 - Wyrok WSA w Olsztynie z 2009-02-04
daniem Sądu będące przedmiotem zaskarżenia postanowienie zostało wydane z naruszeniem art. 121 Ordynacji podatkowej. Wyrażona w powołanym artykule zasada zaufania do organów podatkowych jest zasadą prawnokonstytucyjną, która rodzi określone obowiązku w sferze działalności państwa. W § 2 art. 121 Ordynacji podatkowej wprost wskazano, że organy podatkowe w postępowaniu podatkowym są obowiązane udzielać niezbędnych informacji i wyjaśnień o przepisach prawa podatkowego pozostających w związku z przedmiotem tego postępowania. Znajduje to rozwinięcie w konkretnych normach dotyczących procedury podatkowej m.innymi przez zamieszczanie w wydawanych aktach stosownych pouczeń ale zasada zaufania do organów podatkowych ma głębszy sens - jest wyrazem zagwarantowania przez państwo prawa obywatela do dobrej administracji.
Oznacza to, że w razie złożenia przez podatnika żądania określonego działania, organ podatkowy nie może stwarzać przeszkód natury formalnej a odwrotnie, powinien dążyć do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.
Niewątpliwie z przepisów Ordynacji podatkowej wynika, że wszczęcie postępowania następuje z urzędu lub na wniosek podatnika, przy czym w szeregu sprawach tylko na wniosek.
Jednocześnie od zasady, że wszczęcie postępowania na żądanie strony następuje z chwilą złożenia wniosku (art. 165 O.p.) wprowadzono odstępstwo wynikające z ekonomii procesowej wiążące się z koniecznością zbadania przez organ możliwości prowadzenia postępowała.
Powyższe wynika z treści art. 165a § 1 Ordynacji podatkowej zgodnie z którym, gdy żądanie, o którym mowa w art. 165 zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z jakichkolwiek innych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ podatkowy wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.
Zdaniem Sądu zawartego w powołanym przepisie sformułowania "lub z jakichkolwiek innych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte" nie można interpretować rozszerzająco. Należy je odnieść przede wszystkim do sytuacji, gdy wszczęciu postępowania stoi na przeszkodzie przepis prawa bądź poszczególne przepisy, których interpretacja uniemożliwia prowadzenie postępowania i rozpatrzenie treści żądania w sposób merytoryczny. Organy podatkowe błędnie uznały, że w rozpoznawanej sprawie taka sytuacja wystąpiła.
Należy wskazać, że kierując do Naczelnika Urzędu Celnego swoje żądanie z dnia 23 lipca 2008r. skarżący nie określił trybu zwrotu podatku akcyzowego uiszczonego w związku z wewnątrzwspólnotowym nabyciem samochodu osobowego.
Organ I instancji znając stan faktyczny (wydana decyzja ostateczna o odmowie stwierdzenia nadpłaty i zwrotu podatku) oraz stan prawny - wejście w życie z dniem 19.07.2008r. ustawy z dnia 9 maja 2008r. o zwrocie nadpłaty w podatku akcyzowym zapłaconego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego albo importu samochodu osobowego (Dz.U. nr 118, poz. 745) nie miał prawa odmówić wszczęcia postępowania.
Sam organ wszak nie miał wątpliwości, że merytoryczne rozpoznanie wniosku może nastąpić w trybie wznowienia postępowania. W takim wypadku, zważywszy, że podatnik działał sam, bez profesjonalnej pomocy prawnej, powinien był uzyskać od wnioskodawcy jedynie wyrażenia woli w przedmiocie wznowienia postępowania.
I SA/Po 1165/08 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2009-01-29
Dyrektor Izby Skarbowej zauważył również, że o ile Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności zakłada prawo jednostki do złożenia skargi na działania administracji krajowej do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, to warunkiem dopuszczalności złożenia takiej skargi jest wyczerpanie wszelkich krajowych środków prawnych ( odwołanie, skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, skarga kasacyjna). Przywołany natomiast przez stronę Europejski 'Kodeks Dobrej Administracji ma jedynie charakter subsydialny w stosunku do Polskiej, skodyfikowanej - na przykład w Ordynacji podatkowej - procedury administracyjnej.
Wskazana natomiast przez stronę Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej nie ma mocy obowiązującej. Moc prawną Karcie nada dopiero Traktat Lizboński - podpisany w dniu 13 grudnia 2007r., jednakże jeszcze nieratyfikowany. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej zacznie obowiązywać jedynie pod warunkiem ratyfikowania Traktatu Lizbońskiego przez wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej.
Organ odwoławczy podkreślił również, że w obowiązującym porządku prawnym nie istnieją żadne instrumenty prawne upoważniające organy administracji publicznej do dokonywania oceny konstytucyjności ustanowionych aktów prawnych. Orzekanie o zgodności bądź niezgodności obowiązujących przepisów z Konstytucją RP należy bowiem wyłącznie do kompetencji organów władzy sądowniczej. Organy podatkowe związane są w swoich działaniach ustanowionymi przepisami prawa i zobligowanie do ich poszanowania i egzekwowania niezależnie od wątpliwości co do ich zgodności z Konstytucją RP, jakie w swym odwołaniu zawarł Pełnomocnik Strony.
Organ odwoławczy podkreślił również, że w materiale dowodowym nie znajduje również potwierdzenia zarzut, że pracownik prowadzący sprawę znał stan zdrowia podatniczki i wykorzystał ten fakt dla przyjęcia koncepcji prawnej załatwienia jej sprawy. W aktach sprawy organu pierwszej instancji brak jest bowiem jakiegokolwiek zaświadczenia lekarza specjalisty o psychicznym stanie zdrowia M W-P. Dopiero na etapie odwołania od decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej, pełnomocnik strony załączył uwierzytelnioną kopię zaświadczenia lekarskiego z dnia [...] wystawioną przez lekarza pediatrę z J s.c., M, ul. W [...].
Z kolei odnosząc się do zarzutu dotyczącego przewlekłości prowadzonego postępowania, organ drugiej instancji zwracał uwagę, że długość prowadzonego postępowania podyktowana była koniecznością przeprowadzenia przez organ kontroli skarbowej szeregu czynności w celu zebrania pełnego materiału dowodowego.
IV SA/Wr 351/08 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2009-01-29
Natomiast analiza materiału aktowego badanej sprawy wskazuje na to, że organ odwoławczy uchybił obowiązkowi przestrzegania zasady czynnego udziału strony w postępowania. Z zasady tej wynikają dla organu administracji określone obowiązki , a mianowicie zagwarantowanie stronie czynnego udziału w każdym stadium postępowania oraz zagwarantowanie stronie przed wydaniem decyzji możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Z zasady tej wynika więc prawo strony "do ostatniego słowa" i respektowania jej uprawnienia określanego sloganem "nic o stronie bez strony" . Przepis art.140 k.p.a. nakazuje odpowiednie zastosowanie w postępowaniu odwoławczym , w sprawach nie uregulowanych w art.136-139 k.p.a. , przepisów o postępowaniu przez organami pierwszej instancji. Jak podkreśla się w doktrynie stosowanie odpowiednie przepisów oznacza , że należy uwzględniać specyfikę konkretnej sytuacji , a więc może to być stosowanie wprost , z dostosowującym do okoliczności zmodyfikowaniem , a nawet wyłączenie dopuszczalności stosowania określonych przepisów ze względu na odmienne cechy danego przypadku. W rozważanym przypadku mamy do czynienia z tą pierwszą sytuacją. Na podstawie odesłania zawartego w art. 140 k.p.a. w postępowaniu odwoławczym ma zastosowanie m.in. przepis art. 10 § 1 k.p.a. i powinien być on stosowany wprost , gdyż specyfika postępowania odwoławczego nie wymaga modyfikacji tego przepisu. Organ odwoławczy rozpatrując ponownie sprawę nie może ograniczyć się tylko do kontroli decyzji organu I instancji, bądź też wyłącznie kontroli zasadności argumentów podniesionych w stosunku do orzeczenia organu I instancji, lecz ma obowiązek zbadać zasadność merytoryczną odwołania i ponownie rozstrzygnąć tę samą sprawę. Obowiązek ponownego rozpatrzenia sprawy przez organ II instancji obejmuje więc między innymi obowiązek ponownego ustalenia podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Wobec tego strona powinna mieć możliwość ustosunkowania się do tych ustaleń i wypowiedzenia się w sprawie całego materiału dowodowego zgromadzonego w określonej sprawie administracyjnej , niezależnie od tego , w jakiej fazie jej załatwiania oraz przez który organ administracji , pierwszej czy drugiej instancji , został on zebrany. Strona bowiem powinna mieć możność wypowiedzenia się nie tylko co do przeprowadzonych i zebranych dowodów , ale również co do zupełności postępowania dowodowego i kompletności zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. W związku z tym nie ma znaczenia fakt na jakim etapie postępowania zgromadzono dowody, lecz istotny jest fakt , że ma nastąpić wydanie decyzji , które w każdym przypadku powinno być poprzedzone wyznaczeniem stronie terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego, niezależnie od tego , czy we wcześniejszych fazach postępowania strona mogła skorzystać z tego uprawnienia. Natomiast wbrew twierdzeniom organu odwoławczego , bez znaczenia dla oceny przestrzegania przez organ administracji zasady czynnego udziału strony w postępowaniu odwoławczym ,pozostaje fakt czy organ II instancji przeprowadził uzupełniające postępowanie dowodowe . Stanowisko Kolegium , według którego obowiązek nałożony na organ administracji tym przepisem może być zrealizowany jedynie wówczas, gdy w toku postępowania przed tym organem doszło do zebrania jakiegokolwiek materiału dowodowego, jest - w ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego orzekającego w niniejszej sprawie- nieuprawnione. Takiej przesłanki nie formułuje zarówno przepis art.10 k.p.a jak i przepisy rozdziału 10 Działu II K.p.a. regulującego postępowanie odwoławcze . Po pierwsze, z treści przepisu art. 10 § 1 k.p.a. w związku z art.136 k.p.a. nie wynika wcale, że przedmiotem wypowiedzenia się strony - w zastosowaniu do postępowania odwoławczego - miałby być tylko materiał zebrany w postępowaniu odwoławczym. Jest więc nieuzasadnione stosowanie wykładni zwężającej i przyjmowanie, że prawo strony dotyczy tylko tej instancji, w której zebrano określone dowody. Postępowanie obejmuje określoną sprawę administracyjną, w której ma nastąpić wydanie decyzji jako całość i w tym aspekcie podstawowe znaczenie ma zachowanie jednego z najistotniejszych uprawnień strony : prawa do zajęcia stanowiska w postępowaniu dowodowym i wypowiedzenia się bezpośrednio przed rozstrzygnięciem sprawy. Ograniczenie tego uprawnienia może wynikać jedynie z wyraźnego wskazania ustawodawcy wyrażonego w przepisie, a taki, poza wyjątkami wyliczonymi w § 2 art.10 k. p. a nie istnieje. W oparciu o wykładnię systemową należy wnioskować, że wprowadzone wyjątki od reguły stosowania § 1 art.10 k.p.a. mają charakter wyczerpujący i wykluczają ich rozszerzanie. Po drugie zaś, sięgając do wykładni funkcjonalnej przepisu art. 10 § 1 k.p.a. w związku z art.140 k.p.a należy zauważyć, że celem tego unormowania nie jest umożliwienie wypowiedzenia się stronie jedynie co do dowodów, które przeprowadził organ odwoławczy, lecz umożliwienie ostatecznego wypowiedzenia się bezpośrednio przed wydaniem decyzji odnośnie do całości zebranego w toku całego postępowania administracyjnego materiału dowodowego. Przede wszystkim owo wypowiedzenie się dotyczyć może- o czym była już wyżej mowa- zupełności postępowania dowodowego i umożliwić stronie podjęcie próby obrony swoich racji w ostatniej fazie postępowania tuż przed wydaniem decyzji. Zaprezentowany przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze pogląd, wedle którego przepis art. 10 § 1 k.p.a. każe realizować obowiązek nim nałożony tylko wówczas, gdy w toku postępowania odwoławczego został zebrany jakikolwiek materiał dowodowy nie zasługuje więc na aprobatę. Zauważyć bowiem należy, że interpretacji komentowanego przepisu nie sposób dokonywać w oderwaniu od zasad ogólnych sformułowanych w Kodeksie postępowania administracyjnego . Wykładnia , którą posłużył się organ odwoławczy , doprowadziła do pozbawienia strony prawa do "ostatniego słowa", co stanowi naruszenie ogólnej zasady czynnego udziału stron w postępowaniu administracyjnym. Sytuacja, w której strona po wniesieniu odwołania od decyzji pierwszo-instancyjnej i zgłoszeniu na tym etapie nowego wniosku dowodowego ( pismo z dnia 6.03.2008r.) zostaje zaskoczona wydaniem decyzji ostatecznej, bez umożliwienia jej wypowiedzenia się odnośnie całości materiału dowodowego, niezależnie od tego czy i w jakim zakresie został on uzupełniony w postępowaniu odwoławczym, jest sytuacją naganną i godzi w podstawowe prawo strony do czynnego udziału w toczącym się postępowaniu. Wymaga też podkreślenia ,że wypływające z zasady ogólnej czynnego udziału strony w postępowaniu prawo obejmuje nie tylko prawo wypowiadania się co do zebranych dowodów i materiałów , ale również zgłoszonych żądań . Przy czym istotny jest jedynie fakt, że ma nastąpić wydanie decyzji, które -stosownie do art.10§1 w związku z art.140 k.p.a. - w każdym przypadku powinno być poprzedzone wyznaczeniem stronie terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego. Powyższa zasada została również wyartykułowana w uchwalonym w dniu 6 września 2001r. przez Parlament Europejski , Europejskim Kodeksie Dobrej Administracji (KDA), którego przepis art.16 normujący prawo wysłuchania i złożenia oświadczeń , w ustępie 2 ustanawia zasadę , wedle której " w przypadkach, w których może zostać wydana decyzja dotycząca praw lub interesów jednostki, ma ona prawo przed podjęciem decyzji przedstawić swoje uwagi na piśmie i w razie potrzeby przedstawić swoje spostrzeżenia". Powyższe zalecenia KDA mogą stanowić wskazówkę przy interpretowaniu obowiązujących przepisów, zważywszy, że wskazania tegoż kodeksu współbrzmią w wielu miejscach z przepisami polskich postępowań administracyjnych .Zbliżone gwarancje dla uprawnień stron w polskim postępowaniu administracyjnym przewiduje Kodeks postępowania administracyjnego w przepisie art.10 §1 . Tymczasem z akt badanej sprawy wynika, że dopiero z treści decyzji ostatecznej strona powzięła informację o tym, że Samorządowe kolegium Odwoławcze nie przeprowadziło żadnego dodatkowego postępowania wyjaśniającego. Wobec tego należało przyjąć , że organ II instancji nie umożliwił stronie inicjującej postępowanie odwoławcze wypowiedzenie się przed wydaniem decyzji w zakresie zebranego materiału dowodowego. Jednakże to niewątpliwe uchybienie w omawianym zakresie nie miało- zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego - wpływu na wynik sprawy, albowiem na etapie postępowania sądowo-administracyjnego skarżący nie wykazał , aby z powodu uchybienia przez organ II instancji obowiązkowi wynikającemu z art.10 k.p.a. nie przedstawił on na etapie postępowania odwoławczego takich dowodów, z których wynikałaby odmienna teza, niż tą którą przyjęły organy w zakresie uznania braku przejawów współdziałania strony z organem pomocowym .W każdym bądź razie zaoferowane przez skarżącego w toku postępowania sądowo-administracyjnego dowody z dokumentów nie pozwalają na poczynienie odmiennych niż to przyjęły organy ustaleń. W konsekwencji Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że niezastosowanie przez organ odwoławczy przepisu art. 10 § 1 k.p.a jest uchybieniem proceduralnym , ale nie miało ono wpływu na wynik sprawy i tym samym nie pociąga za sobą konieczności uchylenia decyzji wydanej w wyniku postępowania obarczonego tą wadą.
II SAB/Gl 47/08 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2009-01-21
Zgodnie z art. 35 § 3 kpa, załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. Do tych terminów załatwiania spraw nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnienia z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu. O każdym przypadku niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35, organ administracji zobligowany jest zawiadomić stronę, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu (art. 36 kpa). Obowiązek rozpatrzenia sprawy "w rozsądnym terminie" wynika jednocześnie z art. 6 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, a także z art. 17 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji przyjętego przez Parlament Europejski z dnia 6 września 2001 r.
Z bezczynnością organu administracji publicznej mamy zatem do czynienia także wówczas, gdy organ prowadził postępowanie w sprawie, ale mimo istnienia ustawowego obowiązku - nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął czynności rozstrzygającej sprawę. W niniejszej sprawie jest poza sporem, że Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w R. prowadził postępowanie w sprawie legalności obiektów wchodzących w skład warsztatu stolarskiego w T. przy ul. [...] (działka nr [...]). Wobec części tychże obiektów postępowanie to zostało zakończone ostateczną decyzją z [...] r. o nakazie rozbiórki. Jednakże na posesji tej znajdują się jeszcze inne obiekty, co do których sprawa ich legalności - bądź to samowolnej rozbudowy, przebudowy, czy też samowolnej zmiany sposobu użytkowania, nie została jeszcze rozstrzygnięta.
III SA/Kr 752/08 - Wyrok WSA w Krakowie z 2009-01-15
Sąd nie stwierdził też, aby organy naruszyły wskazywane przez skarżącego przepisy Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji uchwalonego przez Parlament Europejski w dniu 6 września 2001 r. polegającego na działaniu urzędników państwowych niezgodnie z zasadą praworządności oraz na naruszeniu przy wydawaniu decyzji oraz zasady proporcjonalności działań w stosunku do obranego celu. W ocenie Sądu organy działały zgodnie z zasadą praworządności- na podstawie obowiązujących przepisów prawa a jak już wskazano powyżej odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy o transporcie drogowym jest odpowiedzialnością obiektywną i stwierdzenie przez organ naruszenia przepisów tej ustawy obliguje organ do wydania decyzji nakładającej stosowne kary bez możliwości uwzględnienia indywidualnych okoliczności odnoszących się do podmiotu, na którego kary są nakładane.
II OSK 1754/07 - Wyrok NSA z 2009-01-08
uzasadnieniu takiego stanowiska wskazano, że ustawa - Prawo budowlane, której przepisy były podstawą materialnoprawną do rozstrzygnięcia sprawy, należy do sfery prawa administracyjnego a jej realizację powierzono organom administracji publicznej, które wobec przyjętych standardów państwa prawa podejmują działania procesowe przede wszystkim podporządkowane zasadzie praworządności zawartej w art. 6 kpa i art. 7 Konstytucji RP, a ponadto uwzględnionej jako jedna z zasad podstawowych w Europejskim Kodeksie Dobrej Administracji. Zasada ta wymaga zgodności z prawem każdej czynności podejmowanej w sprawie administracyjnej przez organ administracji publicznej. Wszelka ingerencja w sferę prawną podmiotu przez organ działający zgodnie z kompetencją przyznaną mu przepisami ustrojowymi, materialnymi i formalnymi może odbywać się wyłącznie na podstawie konkretnych przepisów prawa materialnego odpowiedniej rangi. Prawidłowe rozstrzygnięcie wymaga przede wszystkim określenia w sposób absolutnie precyzyjny treści i zakresu udzielonego uprawnienia lub nakładanego obowiązku, a jego motywy powinny być wyczerpująco przedstawione w uzasadnieniu /art. 107 ( 3 kpa/.
I OSK 16/08 - Wyrok NSA z 2009-01-08
Dla prawidłowości przedmiotowego rozkazu personalnego o zwolnieniu istotne było, że został on wydany po wejściu w życie rozkazu Szefa Sztabu Generalnego WP z dnia 26 lipca 2002 r.
W ocenie Sądu pierwszej instancji dokonanie skarżącemu wypowiedzenia z dniem 1 maja 2003 r. stosunku zawodowej służby wojskowej było w pełni uzasadnione i nie naruszało obowiązującego wówczas porządku prawnego. Organy orzekające w sprawie dokonały właściwej analizy całości sprawy i prawidłowo odmówiły stwierdzenia nieważności wypowiedzenia.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia przepisów Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji, Sąd wskazał, że ten akt nie jest źródłem prawa. Jeśli zaś chodzi o powoływany przez skarżącego wyrok NSA z dnia 14 grudnia 2006 r. to dotyczy on innego stanu faktycznego oraz prawnego.
II SA/Go 637/08 - Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 2008-12-29
Zgodnie z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej "Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej". Demokratyczne państwo prawne to państwo, które gwarantuje jednostce prawo do postępowania, a zatem prawo do obrony interesu prawnego na drodze prawa. To prawo do postępowania przyznaje jednostce art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (Dz.U. 1993 r. Nr 61 poz. 284), który stanowi "1. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą przy rozstrzyganiu o jego prawach i obowiązkach o charakterze cywilnym albo o zasadności każdego oskarżenia w wytoczonej przeciwko niemu sprawie karnej (...)". Ustanowione w art. 6 konwencji zasady postępowania należy odpowiednio zastosować do postępowania administracyjnego. Reguły ustanowione w art. 6 konwencji gwarantuje art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej, stanowiąc "1. Unia opiera się na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz praworządności; zasady te są wspólne dla wszystkich Państw członkowskich. 2. Unia szanuje prawa podstawowe, jakie zagwarantowane są w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzonej w Rzymie 4 listopada 1950 r. oraz prawa wynikającego z wspólnych tradycji konstytucyjnych Państw Członkowskich, stanowiąc ogólne zasady prawa Wspólnotowego". Prawo to gwarantuje również art. 41 Prawo do dobrej administracji Karty Praw Podstawowych, który w ust. 2 stanowi "Prawo to obejmuje w szczególności - prawo każdej osoby do bycia wysłuchanym zanim zostanie zastosowany wobec niej niekorzystny indywidualny środek (...)".
Podstawowym prawem jednostki (osoby fizycznej, osoby prawnej, jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej) jest ochrona interesu prawnego na drodze prawnej, a zatem na drodze postępowania uregulowanego przepisami prawa, które gwarantuje prawo do wysłuchania. Pozbawienie jednostki prawa do wysłuchania w formach przewidzianych w prawie procesowym narusza reguły demokratycznego państwa prawnego i reguły obowiązujące w prawie europejskim.
III SA/Lu 299/08 - Wyrok WSA w Lublinie z 2008-12-18
Skarga zasługuje na uwzględnienie, gdyż zaskarżone zarządzenie zostało wydane z naruszeniem prawa.
Z treści art. 3 ustawy o pracownikach samorządowych wynika, iż pracownikiem samorządowym zatrudnionym na stanowisku samorządowym może być osoba, która spełnia łącznie wymagania określone w ust. 1, ust. 3 pkt 2 i 3 oraz ust. 4, to jest: jest obywatelem polskim, posiada kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy na określonym stanowisku, ukończyła 18 rok życia i ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych, posiada stan zdrowia pozwalający na zatrudnienie na określonym stanowisku, nie była prawomocnie skazana za przestępstwo umyślne, cieszy się nieposzlakowaną opinią, posiada łącznie co najmniej dwuletni staż pracy na stanowiskach lub w służbach wymienionych w ust. 4 pkt 1 oraz posiada wykształcenie wyższe. Treść przepisów ustawy jest jednoznaczna i nie pozostawia żadnej swobody organowi zatrudniającemu pracownika samorządowego na stanowisku kierowniczym. Oznacza to, że brak któregokolwiek z wyżej wymienionych ustawowych wymagań skutkuje niedopuszczalnością powołania danej osoby na kierownicze stanowisko urzędnicze w administracji samorządowej, nawet jeśli osoba ta spełnia pozostałe wymagania. Tak restrykcyjna wykładnia powyższych przepisów jest uzasadniona szczególnym charakterem funkcji wykonywanych przez osoby zajmujące stanowiska kierownicze.
Ratio legis ustawowo określonych wysokich wymogów kwalifikacyjnych osób zajmujących najwyższe stanowiska kierownicze w organach jednostek samorządu terytorialnego tkwi przede wszystkim w szczególnym charakterze zadań wykonywanych przez te jednostki. Są to zadania publiczne, a więc służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb społeczności lokalnej. Wykonywanie tych zadań wiąże się z obsługą zarówno podmiotów zewnętrznych, jak i wewnątrz samych jednostek samorządowych. Biorąc pod uwagę takie czynniki jak lawinowy przyrost regulacji prawnych, skomplikowanie spraw wymagających rozstrzygnięcia oraz wymagania stawiane przez uczestnictwo Polski we Wspólnotach Europejskich, w tym zwłaszcza z Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji, uchwalonego przez Parlament Europejski w dniu 6 września 2001r., trzeba stwierdzić, że wysokie wymagania kwalifikacyjne są uzasadnione dążeniem do zagwarantowania należytego poziomu pracy administracji samorządowej (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 25 stycznia 2005r., K. 25/04, OTK-A 2005, nr 1, poz. 6 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 września 2008r., OSK 887/08, niepubl.).
Ustawa o pracownikach samorządowych nie wskazuje, które ze stanowisk w administracji samorządowej są stanowiskami kierowniczymi w rozumieniu ustawy. Czyni to przytaczane wyżej rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 roku w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach marszałkowskich, wydane na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 3 ust. 5 ustawy o pracownikach samorządowych. Dołączony do rozporządzenia Załącznik Nr 3 zawiera Wykaz stanowisk pracowniczych, w tym pracowników zatrudnionych na kierowniczych stanowiskach urzędniczych i stanowiskach urzędniczych, szczegółowe wymagania kwalifikacyjne, kwoty wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego, zaszeregowanie do kategorii wynagrodzenia zasadniczego i stawek dodatku funkcyjnego. Z treści punktu II.3 Tabeli II zawartej w Załączniku Nr 3 wynika bez żadnych wątpliwości, że zastępca wójta jest zaliczany do kierowniczych stanowisk urzędniczych, a do wymagań na to stanowisko zalicza się posiadanie wyższego wykształcenia.
II SAB/Go 26/08 - Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 2008-12-18
ną z zasad ogólnych postępowania administracyjnego, wyrażoną w art. 12 K.p.a., jest zasada szybkości postępowania, zgodnie z którą organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia. Zasada ta ma nader istotne znaczenie dla skuteczności ochrony interesu społecznego i interesu jednostki. Prawo do szybkiego, w rozsądnym terminie przeprowadzonego procesu (postępowania), ustanawia art. 6 ust. 1 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka
i podstawowych wolności (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.), zgodnie z którym nadmierna długość toczącego się w sprawie postępowania może być uznana za naruszenie służącego każdemu prawa do rozstrzygnięcia jego sprawy w rozsądnym terminie. Prawo od szybkiego załatwienia sprawy przyjmuje również Europejski Kodeks Dobrej Administracji stanowiąc w art. 17 ust. 1: "Urzędnik zapewni, że w sprawie każdego wniosku lub każdego zażalenia skierowanego do instytucji zostanie podjęta decyzja w stosownym terminie, niezwłocznie, a w każdym razie nie później niż dwa miesiące do daty wpływu tego wniosku lub zażalenia".
Z zasady ogólnej szybkości postępowania wypływa dla organów administracji publicznej obowiązek prowadzenia postępowania w taki sposób, iż z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy nie można zarzucić im zbędnej zwłoki, opieszałości w podejmowanych czynnościach procesowych.
Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 1992r. o grach i zakładach wzajemnych (tekst jedn. Dz.U. z 2004r., Nr 4, poz. 27, ze zm.) rozpatrzenie wniosków o udzielenie zezwolenia na urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier i zakładów wzajemnych, o których mowa w art. 2, oraz zatwierdzenie regulaminów gier i zakładów wzajemnych następuje w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Jak wynika zatem z przywołanej regulacji ustawy o grach i zakładach wzajemnych wniosek skarżącej Spółki o wydanie jej takiego zezwolenia winien być rozpoznany w ustawowym terminie 6 miesięcy, który jest terminem znacznie dłuższym od terminów ogólnych przewidzianych w art. 35 § 1 i 3 K.p.a.
Stosownie do art. 36 § 1 K.p.a., o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 organ administracji publicznej obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Instytucja takiej sygnalizacji nie może być jednakże nadmiernie wykorzystywana przez organ, na co zwrócono uwagę w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 maja 2008r. sygn. akt IV SAB/Wa 37/08, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 9 października 2008 r. syg. akt II SAB/Ol 30/08 (niepublikowane) i pogląd powyższy podziela Sąd w niniejszej sprawie
II OSK 1588/07 - Wyrok NSA z 2008-12-12
Stanowisko orzecznictwa przytoczonego wcześniej, jak i ostatnie stanowisko uchwały siedmiu sędziów z dnia 15 października 2008 r. - co do wymogu doręczenia w ustawowym terminie decyzji ze sprzeciwem stronie dla jego skuteczności, podziela w pełni skład Naczelnego Sądu Administracyjnego orzekający w sprawie niniejszej.
Skoro zachowanie ustawowego terminu przez organ wykonujący swoje uprawnienia z ustawy, następuje dopiero z chwilą doręczenia decyzji stronie, to niewątpliwie nader istotne jest ustalenie, kiedy doręczenie to nastąpiło.
W sprawie przedmiotowej organ nie wykazał, by inwestorom doręczono decyzję zawierającą sprzeciw w terminie 21 dni od ich zawiadomienia o zakończeniu budowy. Jak ustalił Sąd I instancji, organ nie jest w stanie podać na ten temat żadnego terminu. Strona jakkolwiek przyznaje, iż decyzję taką otrzymała - to podkreśla stanowczo, że po wymaganym ustawą terminie. Zgodnie z zasadą procesową art. 7 k.p.a. nie można nałożyć na stronę obowiązków, na podstawie domniemania, iż zachowany został termin materialnoprawny wynikający z art. 54 § 1 prawa budowlanego warunkujący skuteczne doręczenie stronom decyzji ze sprzeciwem.
Jedna z podstawowych zasad prawa unijnego tzw. prawo do dobrej administracji wymaga, by organ dokonał doręczenia stronie decyzji w zakreślonym ustawą terminie.
W powołanej uchwale siedmiu sędziów z dnia 15 października 2008 r. II GPS 4/08 podkreśla się, że przyjmując jako podstawową cechę decyzji administracyjnej uzewnętrznienie woli organu administracji publicznej przez zakomunikowanie woli jednostce w trybie prawnym, nie można przyjąć, że nadanie decyzji przed upływem terminu w polskiej placówce pocztowej stanowi uzewnętrznienie woli organu. Uzewnętrznienie tej woli musi nastąpić w trybie prawnym, którym jest wyłącznie doręczenie decyzji.
W sprawie niniejszej w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego można tylko przyjąć, że decyzja Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lutego 2006 r. zawierająca sprzeciw weszła do obrotu prawnego, skoro została doręczona jej adresatom małż. R.. Jednak niemożliwość wykazania przez organ, iż doręczono ją w terminie 21 dni wymaganym ustawą, czyni tę decyzje nieskuteczną.
I SA/Wr 615/08 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2008-12-10
Dokonanie ustaleń w tym kierunku i ich ocena nie tylko mają wpływ na zajęcie stanowiska w przedmiocie ulgi podatkowej w aspekcie ważnego interesu podatnika, ale także interesu publicznego, pod pojęciem którego należy nie tylko mieć na uwadze interes gminy w pozyskiwaniu podatków, ale także respektowanie takich wartości jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów administracji. Sprawiedliwe traktowanie podatników nie przekłada się tylko na równość w zakresie obowiązku uiszczania podatków, ale także równe sprawiedliwe, traktowanie w sytuacjach braku możliwości spłaty zobowiązań podatkowych.
Na znaczenie i charakter prawny zasady pogłębiania zaufania do organów podatkowych niejednokrotnie zwracał uwagę Naczelny Sąd Administracyjny, m. in. w wyroku z dnia 26.3.2002 r. (sygn. IIISA 3390/00 Prz. Podat. 2003, Nr 1, str. 63): "Wyrażona w art. 121 § 1 ordynacji podatkowej zasada zaufania do organów podatkowych nie może być traktowana wyłącznie jako abstrakcyjny postulat wobec organów, lecz jako norma prawna, której zastosowanie mieć będzie konkretny wymiar". Zasada ta zakresem swoim obejmuje również poszanowanie reguł administrowania, które przejawiają się m. in. przez stosunek pracowników organów administracji publicznej do strony, jak i innych uczestników postępowania wyrażający się rzetelnością w rozpoznawaniu powierzonych im spraw. Na znaczenie tego aspektu zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów administracji zwraca szczególna uwagę Europejski Kodeks Dobrej Administracji.
II SA/Wr 373/08 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2008-11-18
ziałania procesowe organów administracji publicznej uprawnionych do prowadzenia postępowania w sprawie administracyjnej i do podejmowania orzeczeń podporządkowane są przede wszystkim zasadzie praworządności zawartej w art. 6 kpa i art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a ponadto uwzględnionej, jako jedna z zasad podstawowych w art. 4 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji. Wymaga ona bezwzględnej zgodności z prawem każdej czynności procesowej, w tym czynności orzeczniczej podejmowanej przez organ administracji publicznej działający zgodnie z kompetencją przyznaną mu przepisami ustrojowymi materialnymi i formalnymi. W doktrynalnym ujęciu postępowanie administracyjne traktowane jest jako zorganizowany proces stosowania prawa, w którym pierwszorzędne znaczenie ma ustalenie normy prawa właściwej dla załatwienia sprawy. Wszelka ingerencja w sferę prawną podmiotu przez organ działający w warunkach wcześniej wskazanych może odbywać się wyłącznie na podstawie konkretnych przepisów prawa materialnego odpowiedniej rangi, do których stosowania uprawniony jest organ prowadzący postępowanie i posiadający kompetencję orzeczniczą (decyzyjną).
W literaturze przedmiotu w etapach zorganizowanego procesu stosowania prawa wyróżnia się m.in. ustalenie jaka norma obowiązuje w zakresie niezbędnym dla potrzeb rozstrzygnięcia i ustalenie konsekwencji prawnych faktu uznanego za udowodniony na podstawie stosowanej normy (np. J. Wróblewski, Sądowe stosowanie prawa, Warszawa 1972; B. Adamiak J. Borkowski KPA komentarz, Warszawa 2006). Ustalenie obowiązującej normy prawa w postępowaniu administracyjnym musi odbywać się ze szczególną staranności i wnikliwością z tego względu, że cechą prawa administracyjnego jest wielorodzajowość źródeł prawa, pochodzących z różnych organów, mających różny status w hierarchii aktów normatywnych i regulujących dany przedmiot ze zróżnicowaną szczegółowością. Powinność tę należy postrzegać również w kontekście art. 156 § 1 pkt. 2 kpa, sankcjonującego przypadek podjęcia orzeczenia na podstawie błędnych ustaleń co do obowiązywania normy prawnej (por. wyrok NSA z dnia 14 kwietnia 1988, sygn. akt III SA 979/87 niepubl.). W zakresie obowiązku organu dysponującego kompetencją orzeczniczą na omówionym powyżej etapie stosowania prawa musi zawierać się m.in. ustalenie, czy norma prawa, która ma być zastosowana przy orzekaniu aktualnie obowiązuje. Istotne bowiem jest, że organ rozpatruje i rozstrzyga sprawę administracyjną na podstawie stanu faktycznego i prawnego istniejącego w dniu wydawania decyzji. W ocenie Sądu, czynności organów orzekających w sprawie w postępowaniu instancyjnym dyktowane zasadą praworządności w jej aspekcie powyżej wskazywanym zostały podjęte w sposób prawidłowy.
Podstawą prawną orzekania przyjętą przez organy w postępowaniu jurysdykcyjnym był przepis art. 105 § 1 kpa. Zgodnie z jego treścią, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania.
Z bezprzedmiotowością postępowania administracyjnego w rozumieniu art. 105 § 1 mamy do czynienia wówczas, gdy odpadł jeden z konstytutywnych elementów sprawy administracyjnej, o której mowa w art. 1 pkt 1. Przyczyny, dla których sprawa będąca przedmiotem postępowania administracyjnego utraciła charakter sprawy administracyjnej lub nie miała takiego charakteru jeszcze przed wszczęciem postępowania, mogą być różnorodnej natury. W piśmiennictwie dzieli się te przyczyny na podmiotowe i przedmiotowe, te zaś z kolei na spowodowane "faktami naturalnymi" lub zdarzeniami prawnymi.
II SAB/Gl 27/08 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2008-10-29
Do odliczenia w świetle wstępnych rozważań w zakresie terminów załatwiania spraw, nie można zaliczyć przekazania akt sądowi administracyjnemu (do dnia zwrotu akt [...]r.), ani okresu od [...]r., kiedy miała miejsce rozprawa administracyjna na której organ poinformował o konieczności wykonania opinii rzeczoznawcy majątkowego lecz zlecenie tej czynności przesunął na [...] roku z uwagi na brak środków finansowych. Już te dwa okresy są wystarczające dla stwierdzenia bezczynności organu.
Wskazać też należy na wielokrotne wyznaczanie przez organ na podstawie art. 36 kpa nowych terminów dla załatwienia sprawy, które nie były dotrzymywane. Przykładowo pismem z dnia [...]r. Prezydent poinformował, że sprawa zostanie załatwiona do dnia [...]r., co nie nastąpiło. Jednakże dopiero w dniu [...] roku poinformowano skarżącego o nowym terminie załatwienia, co stanowi naruszenie art. 36 kpa.
Powyższe świadczy - zdaniem Sądu - o pozostawaniu organu w bezczynności, a nadto okres prowadzenia sprawy narusza obowiązek rozpatrzenia sprawy "w rozsądnym terminie" wynikającym z art. 6 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz z art. 17 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji przyjętego przez Parlament Europejski 6 września 2001 r.
I SA/Sz 422/08 - Wyrok WSA w Szczecinie z 2008-10-29
Odnosząc się do zarzutu naruszenia prawa podatnika do dobrej administracji oraz prawa do efektywnego środka ochrony prawnej, to wskazać należy, że podatnik miał zapewniony udział w postępowaniu podatkowym, postępowanie było prowadzone z zachowaniem zasad wynikających z Ordynacji podatkowej, bez zbędnej zwłoki, podatnik został pouczony o możliwościach zaskarżania rozstrzygnięć tak organu pierwszej jak i drugiej instancji, a rozstrzygnięcie jak wcześniej wskazano zawiera niezbędne uzasadnienie do jego skarżenia. Zarzut zatem w tym zakresie uznać należy za nie mający podstaw prawnych.
I SA/Wr 908/08 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2008-10-28
ąd zauważa, że podjęte w niniejszej sprawie ustalenia poprzedziło właściwie przeprowadzone postępowanie podatkowe. I tak wskazuje się, iż organy podatkowe działały na podstawie obowiązujących przepisów prawa, realizując w ten sposób zasadę legalizmu (praworządności), ukonstytuowaną w treści art. 120 O.p. Poprzez uczynienie zadość w/w zasadzie urzeczywistniono kolejną zasadę, a mianowicie, zasadę pogłębiania zaufania do organów podatkowych (art. 121 § 1 O.p.). Zasada zaufania wyraża się między innymi w tym, że uchybienia organów prowadzących postępowanie nie mogą powodować ujemnych następstw dla podatnika. Naruszenia w/w zasady nie stanowi natomiast podjęcie rozstrzygnięcia zgodnego z obowiązującymi przepisami, lecz sprzecznego z oczekiwaniami podatnika. Wcielając w życie powołane zasady organy podatkowe dążyły do wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy w stopniu najbardziej zbliżonym do rzeczywistości, wcielając w życie zasadę prawdy obiektywnej, wyrażoną w art. 122 O.p. Prowadząc postępowanie w sprawie zebrano i w sposób wyczerpujący rozpatrzono także cały materiał dowodowy, dopuszczając - jako dowód - wszystko, co mogło przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, czyniąc w ten sposób zadość regulacjom art. 187 § 1 w zw. z art. 180 § 1 O.p. Dodać trzeba, że w sprawie znalazła pełne odzwierciedlenie zasada swobodnej oceny dowodów (art. 191 O.p.) a organy podatkowe przy ocenie zebranego materiału dowodowego kierowały się prawidłami logiki i doświadczenia życiowego. Podsumowując należy przyjąć, że wbrew zarzutom, działania rozstrzygających w sprawie organów podatkowych nie przekroczyły ram "dobrej administracji".
VI SA/Wa 1503/08 - Wyrok WSA w Warszawie z 2008-10-16
Odnosząc się do powołanych w odwołaniu przepisów Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji oraz Konstytucji RP organ odwoławczy stwierdził, że decyzja organu I instancji ich nie narusza. Okoliczność, że inni policjanci pozwolenia na broń otrzymali nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w tej sprawie. Każda sprawa ma bowiem charakter indywidualny, a organ rozstrzyga zawsze na podstawie argumentów przedstawionych przez wnioskodawcę i własnych ustaleń. Skoro inne osoby (bliżej nieokreślone) pozwolenia otrzymały, należy uznać, że przedstawiły takie argumenty, które uzasadniały wydanie im pozwoleń. Trudno jednak zająć stanowisko w tej sprawie, bowiem strona żadnych konkretnych informacji w tym zakresie nie podała.
Organ odwoławczy nie zgodził się też ze stanowiskiem strony, że odmowa wydania pozwolenia jest jej dyskryminowaniem i pozbawianiem ją prawa do obrony. Prawo do obroni nie jest uprawnieniem konstytucyjnym, a więc odmowa wydania pozwolenia na broń do ochrony osobistej nie narusza przepisów ustawy zasadniczej. Ponadto strona w celu ochrony swojego bezpieczeństwa może skorzystać ze środków ochrony, na posiadanie których nie jest wymagane pozwolenie organów Policji.
I SA/Gd 391/08 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2008-10-14
ie znajduje też oparcia w aktach sprawy zarzut braku podstawy prawnej oraz legalnej metody określenia podstawy opodatkowania. Określenie podstawy opodatkowania znajduje oparcie, wbrew twierdzeniom skarżących, wart. 23 § 2 Ordynacji podatkowej, którego treść organ w uzasadnieniu decyzji przytoczył i dokonał jego wykładni czego nie dostrzegła strona skarżąca. Przepis ten, w sytuacji, gdy uznano księgi podatnika w pewnym zakresie za nierzetelne, zezwala na odstąpienie od określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, jeśli dane wynikające z ksiąg podatkowych, uzupełnione dowodami uzyskanymi w toku postępowania, pozwalają na określenie podstawy opodatkowania. Jeśli więc organ dojdzie do przekonania, że możliwe jest ustalenie podstawy opodatkowania w oparciu o księgi uzupełnione dowodami pozyskanymi w toku postępowania jest zobligowany wyliczyć podstawę opodatkowania w myśl art. 23 § 2 Ordynacji podatkowej. Twierdzenie więc skarżących, że określono podstawę opodatkowania z pominięciem jakiejkolwiek normy prawnej, że nie dokonano oszacowania, nie uzupełniono danych dowodami uzyskanymi w toku postępowania, czym naruszono art. 4 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji (Dz.U.UE L z dnia 15 grudnia 2000 r.) jest całkowicie chybione.
Sąd, jako nietrafny, ocenił zarzut naruszenia art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej oraz art. 18 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji poprzez uchybienie wymogom formalnym uzasadnienia decyzji. Wskazane przepisy prawne wymagają, by uzasadnienie rozstrzygnięcia zawierało uzasadnienie faktyczne polegające na wskazaniu faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, którym dał wiarę oraz przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności oraz uzasadnienie prawne tj. przytoczenie przepisów prawa wraz z wyjaśnieniem ich znaczenia w odniesieniu do okoliczności konkretnej sprawy. Sąd uznał, że uzasadnienie zaskarżonej decyzji jest na tyle czytelne i wyczerpujące, że nie ma wątpliwości, które ze spornych transakcji organ uznał za zaistniałe w rzeczywistości, a nie ujęte w księgach podatkowych. Organ podatkowy wyjaśnił, z jakich przyczyn uznał powyższe kopie faktur za wiarygodne odwołując się do innych dowodów z dokumentów tj. faktur sprzedaży, faktur zakupów, wyciągów z rachunków bankowych. Organ wprost stwierdził, że dowód z zeznań świadka L. Ł. okazał się nieprzydatny i pominięto go nie kwestionując jego wiarygodności oraz podważył wiarygodność dowodu z zeznań strony podając przyczyny tej oceny. Organ przytoczył nadto przepisy prawa materialnego i procesowego, które stanowiły podstawę wydania decyzji, a więc wyczerpał dyspozycję przytoczonych wyżej przepisów. W ocenie Sądu uzasadnienie zaskarżonej decyzji jest na tyle wyczerpujące, że pozwala stronie skarżącej na odniesienie się do zawartej tam argumentacji, a przez to podjęcie stosownej obrony oraz pozwala Sądowi na dokonanie oceny prawidłowości zawartych w decyzji ustaleń i rozstrzygnięć. Stąd nie sposób zgodzić się ze skarżącymi, że wyjaśnienie przesłanek, którymi kierował się organ rozstrzygając sprawę jest niejasne i nielogiczne, a tym samym nie zasługuje na uwzględnienie zarzut uchybienia dyspozycjom art. 121 i art. 124 Ordynacji podatkowej.
II GSK 335/08 - Wyrok NSA z 2008-09-17
Niewątpliwie w myśl zasady prawdy obiektywnej - wyrażonej w art. 7 i skonkretyzowanej art. 77 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego - organy administracji publicznej mają obowiązek podjąć wszelki kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, zobowiązane są w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Pamiętać jednak należy, że celem powyższego jest dokonanie ustaleń pozwalających na prawidłowe zastosowanie prawa materialnego. Tym samym to normy prawa materialnego decydują o tym, jakie fakty mają znaczenie dla sprawy, wyznaczają zakres ustaleń faktycznych koniecznych do jej załatwienia. Wbrew wywodom Sądu pierwszej instancji ustaleń wymagają fakty mające obiektywnie znaczenie dla załatwienia sprawy nie zaś te, które według strony mogą mieć wpływ na jej wynik.
W sprawach, przedmiotem których jest - jak w rozpoznawanym przypadku - kara pieniężnej za przejazd pojazdem nienormatywnym, istotne jest ustalenie czy zachodzą prawem przewidziane przesłanki jej wymierzenia.
Przypomnieć należy, że w myśl art. 13 g ust. 1 ustawy o drogach publicznych, w brzmieniu obowiązującym w dacie przeprowadzonej kontroli "Za przejazd po drogach publicznych pojazdów nienormatywnych bez zezwolenia określonego przepisami o ruchu drogowym lub niezgodnie z warunkami podanymi w zezwoleniu wymierza się karę pieniężną, w drodze decyzji administracyjnej ". Art. 40c ust. 1. ww. ustawy - także powołany w podstawie prawnej wydanych decyzji - stanowił, że "W przypadku stwierdzenia, że pojazd przekracza dopuszczalną masę całkowitą, naciski osi, wymiary lub przejazd pojazdu odbywa się bez zezwolenia wymaganego przepisami o ruchu drogowym, inspektor Inspekcji Transportu Drogowego oraz funkcjonariusz Policji mają prawo wymierzania i pobierania kary pieniężnej, ustalonej zgodnie z art. 13g ust. 2".
Zatem, jak trafnie wywiedziono w skardze kasacyjnej, okolicznością wymagającą ustalenia było czy miał miejsce przejazd pojazdu nienormatywnego bez stosowanego zezwolenia, czy doszło do przekroczenia masy całkowitej pojazdu i nacisków osi.
Okoliczności te bezspornie zostały poczynione - na co wskazuje uzasadnienie decyzji. Dokonane ustalenia faktyczne nie były i nie są podważane.
Zgodzić należy się więc z kasatorem, że w świetle przepisów leżących u podstaw kontrolowanych przez Wojewódzki Sąd Administracyjny decyzji bez znaczenia są przyczyny, które spowodowały naruszenie przez stronę prawem przewidzianych wymogów, skutkujących wymierzeniem kary.
W tym stanie rzeczy nie można zgodzić się z zaprezentowanym przez Sąd pierwszej instancji poglądem, że uzasadnienie decyzji uchybia w tym zakresie wymogom art. 107 § 3 i art. 11 k.p.a. - w sposób mogący mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Uzasadnienie to, w ocenie składu orzekającego Naczelnego Sądu Administracyjnego, odpowiada też wymogom art. 18 ust. 1 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji, zgodnie z którym w odniesieniu do każdej wydanej (...) decyzji która może mieć negatywny wpływ na prawa lub interesy pojedynczej osoby należy podać powody na których opiera się decyzja; w tym celu należy podać istotne fakty i podstawę prawną podjętej decyzji. Tym samym - wbrew stanowisku zaprezentowanemu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny - decyzja opiera się na indywidualnej argumentacji - w zakresie koniecznym dla oceny jej zasadności. Ewentualny brak szczegółowego odniesienia się do okoliczności podnoszonych przez stronę a niemających wpływu na załatwienie sprawy nie podważa powyższego.
Godzi się w tym miejscu zauważyć, że choć Europejski Kodeks Dobrej Administracji wprawdzie nie ma mocy bezwzględnie obowiązującej a jego postanowienia mają formalnie jedynie charakter zaleceń to jednak pamiętać należy, że nasze państwo zobowiązało się do stosowania standardów państwa praworządnego.
Niemniej jednak w rozpoznawanej sprawie nie zachodziły przesłanki do odstąpienia od wydania decyzji na podstawie art. 18 ust. 2 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji. Według tej regulacji urzędnik odstępuje od wydania decyzji, które opierałyby się na niewystarczających i niepewnych podstawach i które nie zawierałyby indywidualnej argumentacji.
II SA/Go 358/08 - Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 2008-09-16
ublicznej wyczerpującego zbadania wszystkich okoliczności faktycznych związanych z określoną sprawą. Realizacja zasady prawdy obiektywnej ma ścisły związek z realizacją zasady praworządności, ustalenie stanu faktycznego sprawy jest bowiem niezbędnym elementem prawidłowego zastosowania normy prawa materialnego (tak Barbara Adamiak w: "Kodeks postępowania administracyjnego - Komentarz" B. Adamiak, J. Borkowski, CH Beck, Warszawa 2004 rok, str. 67).
Stosownie do art. 77 § 1 Kpa organy administracji publicznej są obowiązane w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. W postępowaniu administracyjnym nie obowiązuje przy tym formalna teoria dowodowa, według której daną okoliczność można udowodnić wyłącznie przy pomocy takiego, a nie innego środka dowodowego, ani też zasada, że rola organu orzekającego to rola biernego podmiotu oczekującego na dowody zaoferowane przez stronę.
Z art. 7 i 77 § 1 Kpa wynika, że postępowanie dowodowe oparte jest na zasadzie oficjalności. Organ administracji zobowiązany jest z urzędu przeprowadzić dowody służące ustaleniu stanu faktycznego. Zobowiązany jest w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy i podejmować wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienia sprawy i w tym celu dopuścić jako dowód w sprawie wszystko, co może przyczynić się do jej wyjaśnienia, a nie jest sprzeczne z prawem (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 grudnia 2000 roku, sygn. akt V SA 1816/00, LEX nr 77645, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 listopada 2000 roku, sygn. akt V SA 948/00, LEX nr 50114). Strona jest uprawniona, a nie zobowiązana do przedstawienia dodatkowych dowodów, nr 574/72, które nie znajdują zastosowania w niniejszej sprawie.
Nie może zatem budzić wątpliwości, iż zaniedbanie obowiązku podjęcia wszelkich kroków niezbędnych do wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego, a w konsekwencji niedostateczne ustalenie stanu faktycznego sprawy, uniemożliwia dokonanie prawidłowej subsumcji normy prawa materialnego do okoliczności faktycznych indywidualnej sprawy administracyjnej.
Dodatkowo podkreślenia wymaga, iż zgodnie z przepisem art. 84a ust. 1 i 3 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 instytucje i osoby objęte zakresem niniejszego rozporządzenia mają obowiązek wzajemnego informowania i współpracy w celu zapewnienia właściwego wprowadzenia w życie niniejszego rozporządzenia. Instytucje, zgodnie z zasadą dobrej administracji, odpowiadają na wszelkie zapytania w odpowiednim czasie i w związku z tym zapewniają osobom zainteresowanym wszelkie informacje wymagane do wykonywania praw powierzonych im przez niniejsze
II OSK 887/08 - Wyrok NSA z 2008-09-09
rybunał stwierdził, że do wykonywania tych zadań, związanych z obsługą zarówno podmiotów zewnętrznych, jak i wewnątrz samych jednostek samorządowych, wyznaczone powinny być osoby spełniające najwyższe wymogi kwalifikacyjne, w tym posiadające wykształcenie adekwatne do zajmowanych stanowisk. Konieczność tę uzasadnił faktem lawinowego przyrostu regulacji prawnych, skomplikowaniem spraw wymagających rozstrzygnięcia oraz wymaganiami stawianymi przez uczestnictwo Polski we Wspólnotach Europejskich, jak również przez Parlament Europejski w przyjętym 6 września 2001 r. Kodeksie dobrej administracji. W wyniku powyższego wyroku, przepisem art. 1 pkt 1 lit. b/ ustawy z dnia 26 maja 2005 r. o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych, ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych i ustawy o systemie oświaty (Dz.U. Nr 122, poz. 1020) począwszy od dnia 7 sierpnia 2005 r. zmieniono przepis art. 3 ustawy o pracownikach samorządowych, wprowadzając zapis w brzmieniu obowiązującym i aktualnie, obejmujący także przepis ust. 4, zawierający wymóg posiadania wyższego wykształcenia przez osoby zajmujące stanowiska kierownicze w jednostkach samorządu terytorialnego. Przyjęcie powyższego unormowania w tak ustalonym brzmieniu pozwala na stwierdzenie, że ustawodawca podzielił wyrażoną przez Trybunał Konstytucyjny tezę o konieczności zatrudnienia na stanowiskach kierowniczych osób o najwyższych kwalifikacjach w celu zapewnienia należytego wykonywania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego w obecnych realiach ich funkcjonowania.
Analizując przepisy ustawy o pracownikach samorządowych Sąd wskazał, że ustawodawca nie zamieścił w niej przepisów wskazujących, które ze stanowisk są stanowiskami kierowniczymi w rozumieniu ustawy, powierzając określenie ich wykazu Radzie Ministrów na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 3 ust. 5. W tabeli II, zawartej w załączniku Nr 3 do wydanego na podstawie tej delegacji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostach i urzędach marszałkowskich (Dz.U. Nr 146, poz. 1223 ze zm.) określono stanowiska pracownicze w urzędach gmin, miast (miast na prawach powiatu), wśród których w dziale II pkt 5 wymieniono również stanowisko skarbnika gminy (głównego księgowego budżetu).
Sąd wywodził, że treść przywołanych uregulowań ustawy o pracownikach samorządowych oraz przepisów wykonawczych jest klarowna, a sens wyznaczony jednoznacznym brzmieniem art. 3 ust. 4 jasny i oczywisty. Wynika z niego, że osoba zajmująca stanowisko skarbnika gminy winna posiadać wykształcenie wyższe. Ustawa ta nie zawiera przy tym żadnych uregulowań, które uzasadniałyby możliwość odstępstw od reguły określonej w ostatnio powołanym przepisie.
II SAB/Bk 30/08 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2008-09-04
W przedstawionym stanie faktycznym sprawy skarżący zarzucił organowi naruszenie art. 12 § 1 kpa zgodnie, z którym organy administracji obowiązane
są działać wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia, a także art. 17 ust. 1 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji oraz art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka
i Podstawowych Wolnościach. Skarżący podkreślił, iż w świetle art. 35 § 3 kpa niewątpliwie do załatwienia sprawy nie wlicza się terminu do zajęcia stanowiska przez inny organ określony w art. 106 § 3 kpa, to jednak termin ten został określony na dwa tygodnie. Niedotrzymanie tego terminu rodzi, zatem skutki określone przepisami
art. 36 - 38 kpa. Strona składała skargę do WSA w W. na niezałatwienie przez Ministra Środowiska zażalenia w terminie. Skargę tę jednak cofnięto wobec jego rozpatrzenia w dniu 10 października 2007 r. Organ I instancji pomimo otrzymania ostatecznego postanowienia Ministra Środowiska nie podjął jednak żadnych czynności. W tych uwarunkowaniach nie można usprawiedliwić bezczynności organu szczególnie w okresie od [...] października 2007 r. do [...] marca 2008 r.
Końcowo skarżący podniósł, iż nie podziela poglądu organu I instancji wyrażanego w omawianej sprawie, iż uzupełnienie przez stronę wniosku o ustalenie warunków zabudowy w dniu [...] października 2006 r. spowodowało konieczność dokonania ponownych uzgodnień z organami określonymi w art. 53 ust. 4 ustawy
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzenny
VI SA/Wa 1361/08 - Wyrok WSA w Warszawie z 2008-09-03
Przy ocenie zasadności zarzutu naruszenia art. 7 oraz 77 § 1 K.p.a., a także w art. 80 zw. z art. 84 K.p.a. należało, zdaniem Kolegium, wziąć pod uwagę także inne zasady postępowania administracyjnego, zwłaszcza na wyrażoną w art. 12 § 1 K.p.a. zasadę szybkości i proporcjonalności: "organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia".
Uwzględniając całokształt reguł postępowania administracyjnego Naczelny Sąd Administracyjny dokonał oceny problemu masowych i typowych wniosków rozpatrywanych przez organy administracyjne i nie dopatrzył się naruszenia wymienionych przez skarżącego przepisów w działaniach organów administracyjnych upraszczających postępowania dowodowe w tego rodzaju sprawach. Wyrazem tego są m.in. powoływane wyżej orzeczenia: wyrok NSA z dnia 27 września 2007 r., sygn. akt I OSK 1369/06, oraz wyrok z dnia 2 maja 2005 r., sygn. akt OSK 1026/04. NSA odwołał się w nich do zasady proporcjonalności (przyjęte działania muszą pozostawać współmierne do obranego celu), która została również wyrażona w art. 6 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji. Wspomniany Europejski Kodeks Dobrej Administracji w art. 18, zalecając obowiązek uzasadnienia decyzji, która może mieć negatywny wpływ na prawa lub interesy jednostki, dopuszcza jednocześnie - w przypadku dużej liczby jednostek, których dotyczą podobne decyzje - przekazywanie decyzji "wystandaryzowanych".
I OSK 1377/07 - Wyrok NSA z 2008-08-13
daniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoncentrowanie się w tej sprawie przez Sąd pierwszej instancji na kwestiach mających znaczenie dla jej rozstrzygnięcia i pominięcie wątków, które mają charakter uboczny i na rozstrzygnięcie nie rzutują, nie stanowi uchybienia, które miałoby istotny wpływ na wynik sprawy.
Natomiast odnośnie zarzutu nieuwzględnienia przez Sąd pierwszej instancji podniesionego w skardze naruszenia przepisów Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji, wskazać należy, iż Kodeks ten nie jest aktem wiążącym w Polsce, może być on jedynie traktowany jako akt wytyczający pożądane standardy działania administracji.
W konsekwencji uznać należy, iż nie jest zasadny zarzut zgłoszony w podstawie proceduralnej skargi kasacyjnej, naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c ustawy P.p.s.a., opierający się na twierdzeniu o nieprawidłowym oddaleniu skargi, mimo naruszenia zaskarżoną do sądu decyzją przepisów prawa materialnego. Także tej części omawianej podstawy skargi kasacyjnej, która kwestionuje prawidłowość ustaleń Sądu pierwszej instancji, w zakresie okoliczności faktycznych istotnych dla zastosowania norm prawa materialnego, nie można uznać za usprawiedliwioną w rozumieniu art. 184 ustawy P.p.s.a.
Przechodząc do zawartego w skardze kasacyjnej zarzutu naruszenia prawa materialnego, tj. art. 78 ust. 2 pkt 2 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych stwierdzić należy, iż zarzut ten jest nietrafny.
I OSK 784/07 - Wyrok NSA z 2008-08-07
ramach tej podstawy kasacyjnej wskazano również na naruszenie przepisu art. 141 § 4 P.p.s.a., poprzez pominięcie w uzasadnieniu rozstrzygnięcia co do części zarzutów stawianych przez skarżącego w skardze do WSA (w szczególności rozstrzygnięcia co do naruszenia przez organ administracji ogólnych zasad postępowania administracyjnego wyrażonych w art. 7, 8, 9 i 10 kpa) poprzez niewskazanie możliwości faktycznego braku wyznaczenia skarżącego na inne stanowisko służbowe przez organ administracyjny, uniemożliwienie wypowiedzenia się w sprawie skarżącemu oraz niezapoznanie z materiałami postępowania, a także naruszenie art. 141 § 4 tej ustawy poprzez pominięcie w uzasadnieniu rozstrzygnięcia co do części zarzutów stawianych przez skarżącego w skardze do WSA w przedmiocie naruszenia art. 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 16, 17, 19 Europejskiego kodeksu dobrej administracji.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzut ten jest nietrafny. Stosownie do art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, póz. 1269 ze zm.) wojewódzki sąd administracyjny sprawuje w zakresie swojej właściwości kontrolę pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Kontrola legalności zaskarżonej decyzji obejmuje ocenę prawidłowości zastosowania przepisów prawa i ich wykładni przez organy administracji. Sąd pierwszej instancji dokonuje kontroli zgodności z prawem zaskarżonej decyzji na podstawie stanu faktycznego i prawnego istniejącego w dacie jej wydania. Z art. 133 ustawy P.p.s.a. wynika, że Sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy, nie będąc przy tym związany granicami skargi (art. 134 § 1 P.p.s.a.). Do kompetencji sądu administracyjnego nie należy zatem rozstrzyganie sprawy administracyjnej co do jej meritum, a jedynie ocena, czy organ administracji publicznej w sposób wyczerpujący zebrał i rozpatrzył cały materiał dowodowy. Rolą sądu administracyjnego nie jest też prowadzenie postępowania dowodowego, które jedynie jako wyjątek w zakresie dowodu z dokumentu zostało przepisem art. 106 § 3 P.p.s.a. dopuszczone. Analizując postępowanie sądowe w aspekcie powyższych przepisów stwierdzić należy, że Sąd I instancji nie prowadził postępowania dowodowego, co wynika z protokołu rozprawy, a zatem nie mógł dopuścić się naruszenia art. 106 § 5 P.p.s.a. oraz przepisu Kodeksu postępowania cywilnego dotyczącego oceny dowodów. Natomiast orzekając po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy, a więc w oparciu o zgromadzony w postępowaniu administracyjnym materiał dowodowy, nie uchybił przepisowi art. 133 § 1 P.p.s.a.
W dalszej części wskazano na naruszenie przepisu art. 141 § 4 P.p.s.a. Otóż przypomnieć należy, że w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, na str.2 podniesiony został zarzut oczywistego naruszenia "art. 156 § 1 pkt 2 w zw. z art. 7 kpa" oraz przepisów stanowiących podstawę wydania zaskarżonej decyzji, który w uzasadnieniu powiązano z zasadami ogólnymi zawartymi w kpa oraz w Europejskim kodeksie dobrej administracji. Wbrew wywodom skargi kasacyjnej Sąd I instancji nie uchybił temu przepisowi, bowiem w uzasadnieniu trafnie wskazał, że zaskarżona decyzja Ministra Obrony Narodowej z dnia [...] została wydana w postępowaniu nadzwyczajnym o stwierdzenie nieważności decyzji wypowiadającej skarżącemu stosunek służbowy zawodowej służby wojskowej. Taki zakres sprawy przesądził o tym, że w postępowaniu tym organ nie gromadził nowych dowodów, które prowadziłyby do nowych ustaleń faktycznych. WSA podkreślił też, że w takiej sprawie organ oceny legalności decyzji ostatecznej dokonuje tylko i wyłącznie na podstawie materiałów zgromadzonych w postępowaniu zwykłym, zakończonym wydaniem decyzji ostatecznej. Sąd w uzasadnieniu wyjaśnił również istotę rażącego naruszenia prawa w znaczeniu przepisu art. 156 § 1 pkt 2 kpa, a więc tym samym odniósł się do naruszeń zasad ogólnych postępowania administracyjnego, które w istocie formułowane były pod adresem postępowania "zwykłego", zakończonego decyzją o wypowiedzeniu stosunku zawodowej służby wojskowej z dnia [...] Nr [...].
II GSK 229/08 - Wyrok NSA z 2008-07-10
ąd I instancji uznał za istotne w tej sprawie, że błędne informacje były udzielane skarżącemu w trakcie toczącego się postępowania w stosunku do zbywcy gospodarstwa rolnego, jak i bezpośrednio przed wszczęciem postępowania z wniosku skarżącego z dnia 5 stycznia 2006 r. Sąd wskazał na obowiązek organów - mieszczący się w ramach treści art. 9 k.p.a. - udzielania informacji związanych z prawidłowym zainicjowaniem postępowania administracyjnego i podkreślił, że prawo do informacji wyrażone jest także w Europejskim Kodeksie Dobrej Administracji (art. 10 ust. 3). Sąd powołał się również na orzecznictwo NSA powstałe na gruncie art. 9 k.p.a. w przedmiocie nieznajomości prawa przez osoby, które nie są zorientowane w problematyce prawnej. Sąd stwierdził, że organy naruszyły podczas rozstrzygania tej sprawy również art. 8 k.p.a. Udzielenie błędnej informacji, w konsekwencji której wydano decyzję uniemożliwiającą przejęcie przez skarżącego płatności DSU naruszało bowiem zasadę pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa, wykracza bowiem poza granice praworządnego i sprawiedliwego postępowania.
IV SA/Wr 172/08 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2008-06-25
atomiast w odniesieniu do zawartego w zaskarżonym postanowieniu rozstrzygnięcia stwierdzającego uchybienie terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy zauważyć należy, że postanowienie o uchybieniu terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie jest rozstrzygnięciem kończącym wstępne postępowanie organu odwoławczego . Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wydanie tego rodzaju postanowienia możliwe jest dopiero po ostatecznym rozpatrzeniu prośby o przywrócenie terminu, w tym obejmującym również kontrolę sądowo - administracyjnej tego orzeczenia. Zarówno bowiem postanowienie o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, jak również postanowienie o uchybieniu terminu do wniesienia takiego wniosku mogą podlegać weryfikacji w drodze zaskarżenia ich do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Stwierdzenie powyższego oznacza ,że wydanie postanowienia o uchybieniu terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy przed wyczerpaniem przez stronę możliwości jego kontroli przez sąd administracyjny uznać należy za naruszające podstawowe zasady postępowania administracyjnego, a w szczególności przepis art. 7 i art. 8 k.p.a. W tym zakresie Wojewódzki Sąd Administracyjny w składzie orzekającym w niniejszym składzie nie aprobuje poglądu wyrażonego w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 stycznia 2006 r. sygn. akt II OSK 50/05, wedle którego dopuszczalne jest załatwienie - w przypadku odmownego załatwienia prośby strony o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania - przez organ odwoławczy sprawy przywrócenia terminu do wniesienia środka odwoławczego jednym postanowieniem, z równoczesnym stwierdzeniem wniesienia odwołania z uchybieniem terminu. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego organ odwoławczy powinien wstrzymać się z wydaniem orzeczenia, o którym mowa w art. 134 k.p.a. do momentu uzyskania przez postanowienie odmawiające przywrócenia terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy waloru prawomocności tj. prawomocnego załatwienia przez sąd administracyjny skargi na powyższe postanowienie. Takie właśnie postępowanie organu odwoławczego świadczyłoby o poszanowaniu zasad dobrej administracji przewidzianych w uchwalonym przez Parlament Europejski w dniu 6 września 2001 r. - Europejskim Kodeksie Dobrej Administracji oraz prawidłowym stosowaniu ogólnych zasad postępowania administracyjnego .
VII SA/Wa 501/08 - Wyrok WSA w Warszawie z 2008-06-11
Tak więc Prezes NFZ umarzając postępowanie w sprawie na podstawie art. 105 Kpa wobec stwierdzenia braku przedmiotu postępowania, nie zbadał stosownie do treści art. 9 Kpa, czy w związku z pokryciem kosztów przebytego leczenia strona ostatecznie domagała się ich zwrotu. Art. 9 Kpa przewiduje, że organy administracji obowiązane są do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogę mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek. Prawo do informacji przyjmuje także Europejski Kodeks Dobrej Administracji, który w art. 10 ust. 3 stanowi: "W razie potrzeby urzędnik służy jednostce poradą dotyczącą możliwego sposobu postępowania w sprawie oraz dotyczącą pożądanego sposobu rozstrzygnięcia sprawy (J. Świątkiewicz, Europejski Kodeks Dobrej Administracji, Warszawa 2002). Na organie orzekającym ciążył więc, przy uwzględnieniu okoliczności niniejszej sprawy, obowiązek oceny czy wniosek o zgodę na leczenie (wobec sfinansowania go ze środków własnych skarżącej) nie uległ przekształceniu we wniosek o zwrot poniesionych kosztów i jaki zamiar ostatecznie strona skarżąca zamierzała zrealizować.
Nie sposób w kontekście powyższych wywodów zaakceptować stanowisko organu, że złożenie przez skarżącą dokumentów potwierdzających wykonanie operacji oraz dowodów wpłaty za zabieg, nie uprawniało Prezesa NFZ do przyjęcia, że strona wnosi o refundację kosztów już poniesionego leczenia. W jakim innym bowiem celu przedkładałaby ona dowody wpłat za przeprowadzony zabieg, gdyby nie ubiegała się o zwrot poniesionych kosztów. Wprawdzie analiza akt administracyjnych nie wskazuje, by skarżąca wycofała wniosek o wyrażenie zgody na leczenie poza granicami kraju w związku z wykonaniem leczenia w zakresie objętym wnioskiem, jednak nie zwalniało to organu od ustalenia rzeczywistej intencji strony, co w sprawie miało zasadnicze znaczenie. Prezes NFZ nie rozważył więc, czy to, że skarżąca, poza wszczętą przez siebie procedurą, przeprowadziła leczenie, miało wpływ na istnienie przedmiotu niniejszego postępowania.
II GSK 149/08 - Wyrok NSA z 2008-05-28
Zgodnie z utrwalonym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, wezwania kierowane do stron postępowania powinny być redagowane w sposób precyzyjny i zrozumiały dla adresata. Właściwie sformułowane wezwanie daje możliwość udzielenia jednoznacznej odpowiedzi. Aby ta możliwość była realna konieczne jest wykonanie przez organ wynikającego z art. 9 k.p.a., obowiązku należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Szczególnie w przypadku osób, które nie są dobrze zorientowane, gdyż nie zetknęły się wcześniej z podobną problematyką, nieodzowne - z perspektywy obowiązujących zasad - jest udzielenie niezbędnych wyjaśnień i wskazówek. Informacja udzielana stronie powinna być należyta i wyczerpująca. Podkreśla się także konieczność jej zrozumiałego charakteru (por. art. 22 ust.1 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji). Zarówno znaczenie językowe, jak i funkcja tej regulacji w systemie prawa prowadzi do przekonania, że chodzi w tym przypadku o informację pełną, rozumianą tak szeroko, jak to tylko jest możliwe. Pewne ograniczenie zakresu udzielania informacji następuje w stosunku do uczestnika postępowania (art. 9 zd. 2 k.p.a.), któremu udzielona ma być informacja prawna o charakterze "niezbędnym". Jednak i w tym przypadku, ma to być informacja koniecznie potrzebna, bez której nie można się obejść.
W rozpatrywanej sprawie przeprowadzonych zostało kilka postępowań, które w rozumieniu wnoszących o wznowienie postępowania stanowiły jedną sprawę. Wzywając zatem do sprecyzowania żądania objętego wnioskiem o wznowienie postępowania, przez wskazanie którego, bądź których postępowań żądanie dotyczy organ, dla realizacji zasad ogólnych postępowania administracyjnego, zobligowany był do podania informacji o każdym z postępowań, pozostających w kręgu zainteresowania wnioskodawcy.
Tylko takie fachowe działanie organu administracji publicznej, odpowiadające zasadzie prawdy obiektywnej i zasadzie informowania stron, zmierza do osiągnięcia celu postępowania określonego w art. 8 k.p.a. polegającego na pogłębianiu zaufania obywateli do organów Państwa oraz świadomości i kultury prawnej obywateli.
W rozpatrywanej sprawie, jak słusznie wskazał, Wojewódzki Sąd Administracyjny, organ wymaganiom powyższym nie sprostał.
IV SA/Wa 1602/07 - Wyrok WSA w Warszawie z 2008-05-27
ąd rozpoznający sprawę niniejszą podziela stanowisko wyrażone przez organy administracji publicznej orzekające w tej sprawie.
Trzeba bowiem pamiętać, iż ustawodawca w art. 10 kpa ustanowił zasadę ogólną czynnego udziału strony w postępowaniu. Z zasady tej wynikają dla organu administracji publicznej obowiązki, a mianowicie zagwarantowanie stronie czynnego udziału w każdym stadium postępowania oraz zagwarantowanie stronie przed wydaniem decyzji możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Odpowiednio do tych obowiązków organów administracji publicznej, powołany przepis, jest podstawą do ustalenia praw procesowych strony, tj. prawa do czynnego udziału w postępowaniu administracyjnym oraz prawa do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów oraz zgłoszonych żądań. Kształtuje on zatem prawa strony, czego następstwem prawnym jest to, że strona rozporządza swymi prawami, a zatem w razie odstąpienia przez stronę od ich realizacji nie można z tego tytułu wyprowadzać negatywnych następstw dla strony.
Innymi słowy prowadzone postępowanie administracyjne rządzi się określonymi zasadami wynikającymi z przepisów kpa. Ich naruszenie w toku prowadzonego postępowania skutkować może wadliwością całego postępowania, jeśli uchybienia te miały wpływ na wynik sprawy. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż zasadę tą przyjmuje także Europejski Kodeks Dobrej Administracji (art. 16) co wskazuje na wagę tej zasady.
Czynny udział strony przejawia się w szczególności w postępowaniu wyjaśniającym, co dla ochrony praw strony ma istotne znaczenie. Zapewnia jej bowiem wpływ na ustalenie stanu faktycznego, a przez to wpływ na stosowanie normy prawa materialnego lub procesowego.
II GSK 50/08 - Wyrok NSA z 2008-04-28
całą stanowczością należy także stwierdzić, iż arogancją, nie do pogodzenia z zasadą praworządności i z zasadą pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa (art. 7 i 8 k.p.a.) jest wymaganie od przewoźnika w powołaniu na jego profesjonalizm, takiej wiedzy w zakresie prawa, jakiej nie mają funkcjonariusze działający w ramach organów państwa. Odnośnie do wymienionych powyżej zasad ogólnych Kodeksu postępowania administracyjnego, w doktrynie przyjmuje się, iż zasady te nie mają być wcale tylko instrukcyjnym zaleceniem dla praktyki albo wskazówkami "dobrej administracji", a więc wytycznymi o charakterze organizacyjnym, pozaprawnym. Przeciwnie, w perspektywie k.p.a. wszystkie one mają być normami prawnymi, wobec czego ich naruszenie ma być traktowane jako naruszenie prawa, a co za tym idzie naruszeniem praworządności. Oczywiście, ma to bardzo istotne konsekwencje prawne, gdyż dzięki temu organy powołane do czuwania nad legalnością nie tylko mogą, lecz powinny kontrolować stosowanie wszystkich tych zasad jako norm prawnych (vide: S. Rozmaryn, O zasadach ogólnych kodeksu postępowania administracyjnego, s. 889).
IV SA/Gl 1154/07 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2008-04-22
W podobny sposób komentowany przepis jest postrzegany w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych, w których celnie podnoszono, iż obowiązek wynikający z treści art. 9 k.p.a. ciąży na organach administracji zwłaszcza w sprawach, których okoliczności dają podstawę do wniosku, iż stroną jest osoba prosta, z niską świadomością prawną oraz nieporadna w kontakcie z administracją (patrz wyrok NSA w Warszawie z 7 grudnia 1984 r, sygn. III SA 729/84, Lex nr 9815: wyrok WSA w Warszawie z dnia 31 maja 2006r., sygn. I SA/Wa 273/06. Lex nr 227709).
W doktrynie prawa akcentuje się, iż organ obowiązany jest do udzielania całokształtu informacji związanej z załatwieniem danego rodzaju sprawy administracyjnej. Nadto organ obowiązany jest informować stronę o uprawnieniach i obowiązkach wynikających z przepisów prawa procesowego, których realizacja będzie miała wpływ na wynik sprawy. Oznacza to, że organ ma obowiązek udzielania informacji zarówno o przepisach prawa materialnego, jak i procesowego (Jaśkowska, Wróbel, Komentarz do Kodeksu postępowania administracyjnego, Zakamycze 2005).
Informacja udzielana stronie, w granicach wyznaczonych treścią art. 9 zdanie pierwsze k.p.a., ma spełniać wymóg należytej i wyczerpującej. Należy także podkreślić konieczność jej zrozumiałego charakteru (por. art. 22 ust. 1 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji).
Obowiązek udzielenia stronie informacji obciąża organ z urzędu, a jego bierność stanowi naruszenie prawa, bez względu na to w jakiej fazie postępowania miało miejsce. Gdyby niespełnienie tego obowiązku mogło mieć wpływ na wynik sprawy, co dotyczy zwłaszcza stron działających bez pomocy profesjonalnego pełnomocnika, wówczas stanowi to wystarczającą podstawę do uchylenia aktu podjętego w takich warunkach (patrz wyrok NSA z 9 listopada 2006r., sygn. I OSK 6/06, Lex 293175).
Przy takim rozumieniu obowiązku organów udzielania informacji faktycznej i prawnej, wobec faktu, że Pani S. B. jest osobą nieporadną, cierpiącą na zaburzenia psychiczne, nie korzystającą z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, koniecznym było poinformowanie skarżącej o złożeniu odwołania po terminie oraz o treści art. 58 §1 i 2 wraz z podaniem niezbędnych wyjaśnień co do treści tej regulacji.
I FSK 435/07 - Wyrok NSA z 2008-04-22
rzedstawiając taką argumentację autor skargi kasacyjnej nie wyjaśnia jednak, do którego z kilkudziesięciu składanych przez Spółkę w toku postępowania wniosków dowodowych stwierdzenia te się odnoszą.
Taki sposób formułowania i uzasadniania podstaw kasacyjnych nie daje możliwości Sądowi kasacyjnemu dokonania rzeczowej oceny zarzucanego Sądowi pierwszej instancji naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny, działając jako sąd kasacyjny nie jest uprawniony do samodzielnego konkretyzowania zarzutów i snucia przypuszczeń, do jakich konkretnie okoliczności odnoszą się wymienione w skardze kasacyjnej zarzuty.
Podobnie, nie kwalifikuje się do merytorycznego rozpoznania ogólnikowe i nie poparte jakimkolwiek rzeczowym uzasadnieniem stwierdzenie, iż działania Sądu stanowią poważne naruszenia prawa, czy też ogólne powołanie się na art. 7 i art. 32 Konstytucji RP, Kodeks Dobrej Administracji oraz art. 120 i 121 Ordynacji podatkowej.
IV SA/Wr 44/08 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2008-04-16
W omawianym kontekście warto przypomnieć stanowisko Trybunału Konstytucyjnego zajęte w sprawie o sygn. SK 4/02 (wyrok z 15 kwietnia 2003 r., OTK ZU nr 4/A/2003, poz. 31), które w pełni aprobuje niniejszy skład orzekający, że "administracja pełni wobec obywatela rolę służebną i w sytuacji, gdy zakończenie procesu weryfikacji dokumentacji jest utrudnione z przyczyn niezależnych od zainteresowanego, to jej obowiązkiem jest fachowa i rzetelna pomoc. Brak takiej pomocy, skutkujący pozbawieniem możliwości dochodzenia uprawnień przez strony postępowania, jest wysoce naganny i nie może prowadzić do naruszenia konstytucyjnie chronionej godności człowieka, na której straży stoi także administracja publiczna. Prawo do dobrej administracji gwarantuje także Kodeks Dobrej Administracji (w tym przypadku w szczególności jego art. 17 i 22) przyjęty przez Parlament Europejski z 6 września 2001 r." (zob. także art. 41 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, sporządzony w Nicei w 2000 r.).
Zdaniem Sądu należy przyjąć, że w razie niepoinformowania strony przez organ o celowości złożenia kolejnego wniosku o świadczenie pielęgnacyjne wraz z ponownym orzeczeniem o niepełnosprawności stanowiącym kontynuację poprzedniego orzeczenia, wypłata kontynuowanego zasiłku powinna nastąpić od dnia wskazanego w nowym orzeczeniu o niepełnosprawności. W ogólnym postępowaniu administracyjnym nie obowiązuje bowiem zasada ignorantia iuris nocet i obowiązkiem organu, wynikającym przede wszystkim z art. 9 k.p.a., jest informowanie strony o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie jej praw i obowiązków będących przedmiotem aktualnego lub potencjalnego postępowania (por. orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia 18 października 2007 r. SKO 4316/62/07 (OwSS 2008 nr 1, poz. 2, Lex 337485).
Powyższe stanowisko koresponduje z poglądem wyrażonym przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 23 października 2007 r., sygn. akt P 28/07 (OTK ZU seria A, nr 9, poz. 106), wedle którego art. 24 ust. 2 ustawy w zakresie, w jakim stanowi, że w wypadku wniosku o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 lat, legitymującej się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności uzyskanym w wyniku rozpoznania przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności jej odwołania od orzeczenia powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek, jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 69 Konstytucji RP.
II SA/Łd 1103/07 - Wyrok WSA w Łodzi z 2008-04-04
W niniejszej sprawie, argument organów orzekających, iż skarżąca R.H. podpisała oświadczenie, że znane są jej zasady udzielania pomocy finansowej na dostosowanie gospodarstwa rolnego do standardów Unii Europejskiej jest bez znaczenia wobec zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w którym brak jest jakiegokolwiek dokumentu świadczącego o rzetelnym i jasnym udzieleniu stronie informacji o zasadach i procedurze, wiążącej się z przyznawaniem przedmiotowych płatności i sposobem realizacji przedsięwzięć określonych planem dostosowania. Wobec powyższego, niedopuszczalne było wywodzenie przez organy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa negatywnych dla skarżącej skutków prawnych w tym zakresie.
Na marginesie tych uwag, godzi się jeszcze podnieść, że prawo do informacji przewiduje także Europejski Kodeks Dobrej Administracji, który w art. 10 ust. 3 stanowi, iż w razie potrzeby urzędnik służy jednostce poradą, dotyczącą możliwego sposobu postępowania w sprawie, wchodzącej w zakres jej działania oraz dotyczącą pożądanego rozstrzygnięcia sprawy, natomiast art. 22 reguluje sposób postępowania urzędnika w razie zwrócenia się z prośbą o udzielenie informacji.
Niezależnie od naruszenia zasady informowania, wynikającej z art. 9 k.p.a., wskazać jeszcze należy na naruszenie reguły, określonej w art. 8 k.p.a., który to przepis ustanawia dla organów administracyjnych obowiązek prowadzenia postępowania w taki sposób, aby pogłębiać zaufanie obywateli do organów Państwa oraz świadomość i kulturę prawną obywateli. Z zasady pogłębiania zaufania obywateli do państwa wynika zaś przede wszystkim wymóg praworządnego i sprawiedliwego postępowania i rozstrzygnięcia sprawy przez organ administracji publicznej. Tylko bowiem postępowanie, odpowiadające takim wymogom i decyzje, wydane w wyniku tak ukształtowanego postępowania mogą wzbudzać zaufanie obywateli do organów administracji publicznej nawet wtedy, gdy decyzje administracyjne nie uwzględniają ich żądań. W celu realizacji tej zasady konieczne jest ścisłe przestrzeganie prawa, zwłaszcza w zakresie dokładnego wyjaśnienia okoliczności sprawy oraz konkretnego ustosunkowania do żądań i twierdzeń stron. (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 marca 2005 r., sygn. akt VI SA/Wa 789/04, niepubl. w zbiorze urzędowym, dostępny Lex nr 189248). Zasada zaufania obywatela do państwa pozwala mu bowiem przypuszczać, iż dokonywane wobec niego czynności, przez będący emanacją państwa organ, czy inną jednostkę do tego upoważnioną, są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. (por.: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 grudnia 2005 r., sygn. akt I OSK 208/05, niepubl. w zbiorze urzędowym, dostępny Lex nr 188971).
Przedstawione uchybienia organu administracji niewątpliwie naruszyły również przepisy art. 7 oraz 77 k.p.a.. W treści tych przepisów zawarta jest bowiem podstawowa cecha postępowania administracyjnego, nakładająca na organy administracji obowiązek zachowania aktywnej postawy podczas całego postępowania wyjaśniającego. W niniejszym postępowaniu takiej właśnie postawy organu zabrakło.
W konkluzji stwierdzić należy, że w niniejszym postępowaniu organy administracji publicznej popełniły szereg błędów w zakresie stosowanej procedury administracyjnej, których stwierdzenie obligowało Sąd do uchylenia zaskarżonej decyzji.
III SA/Wa 137/08 - Wyrok WSA w Warszawie z 2008-04-02
daniem Sądu w rozpoznawanej sprawie organy dopuściły się naruszenia przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Na wstępie wskazać należy, że organy administracji publicznej obowiązane są prowadzić postępowanie w taki sposób, aby pogłębić zaufanie obywateli do organów Państwa oraz świadomość i kulturę prawną obywateli (art. 8 kpa). Stosownie do treści art. 9 kpa organy te obowiązane są do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek. Przez wyjaśnienia i wskazówki należy rozumieć udzielanie informacji zarówno o przepisach prawa materialnego, jak i prawa procesowego. Prawo do informacji przyjmuje także Europejski Kodeks Dobrej Administracji, który w art. 10 ust. 3 stanowi: "W razie potrzeby urzędnik służy jednostce poradą dotyczącą możliwego sposobu postępowania w sprawie wchodzącej w zakres jej działania oraz dotyczącą pożądanego sposobu rozstrzygnięcia sprawy (J. Świątkiewicz, Europejski Kodeks Dobrej Administracji, Warszawa 2002).
Organy administracji publicznej mają również obowiązek badania, bez względu na tytuł pisma i jego formalną zawartość, jaka była intencja składającej je strony. Dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy w rozumieniu art. 7 kpa obejmuje również ustalenie przez organ treści rzeczywistego żądania strony.
Należy przy tym podnieść, iż określany w art. 63 § 2 kpa wymóg wskazania żądania oznacza, iż chodzi o takie sprecyzowanie żądania, aby nie było żadnych wątpliwości co do zamiaru i intencji strony.
II SA/Bk 811/07 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2008-03-27
egalności zaskarżonego postanowienia nie podważają zarzuty podnoszone przez skarżącego. Nieuzasadnione są zarzuty dotyczące naruszenia licznych przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, gdyż obecny etap postępowania, jest już postępowaniem egzekucyjnym a nie jurysdykcyjnym, do którego przepisy kpa mają jedynie odpowiednie zastosowanie. Różnice w interpretacji pojęcia rozbiórki przedmiotu nie mogą świadczyć o tym, że w sprawie została naruszona zasada wolności wyrażona w art. 31 Konstytucji RP. Nadto bezzasadny pozostaje zarzut naruszenia art. 78 Konstytucji RP dotyczący prawa strony do zaskarżania orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji, albowiem skarżący nie został tego prawa pozbawiony. W odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 6 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji stwierdzić należy, że akt ten może być jedynie traktowany jako akt wytyczający pożądane standardy działania administracji.
I OSK 499/07 - Wyrok NSA z 2008-03-19
Co do zarzutu naruszenia przez organ szeregu przepisów Europejskiego Kodeksu Dobrej Praktyki Administracyjnej mieć na względzie należało to, że EKDPA, opracowany przez Jacoba Sodermanna ombudsmana Unii Europejskiej, zgodnie z zaleceniem Parlamentu Europejskiego z 6 września 2001 r., znajduje zastosowanie w organach i instytucjach Unii. EKDPA nie ma natomiast mocy obowiązującej nawet w warunkach polskich, po wstąpieniu do Unii Europejskiej. Jego polecenia mają jedynie charakter zaleceń w sprawach załatwianych przez organy Wspólnoty (zob. J. Świątkiewicz "Europejski Kodeks Dobrej Administracji", wyd. Biuro RPO, Warszawa, marzec 2007 r.). Tym samym zarzut naruszenia przepisów tego aktu nie mógł stanowić usprawiedliwionej podstawy kasacyjnej.
II SA/Łd 47/08 - Wyrok WSA w Łodzi z 2008-03-13
Na marginesie tych uwag, godzi się jeszcze podnieść, że prawo do informacji przewiduje także Europejski Kodeks Dobrej Administracji, który w art. 10 ust. 3 stanowi, iż w razie potrzeby urzędnik służy jednostce poradą dotyczącą możliwego sposobu postępowania w sprawie wchodzącej w zakres jej działania oraz dotyczącą pożądanego rozstrzygnięcia sprawy, natomiast art. 22 reguluje sposób postępowania w razie zwrócenia się z prośbą o udzielenie informacji.
Niezależnie od naruszenia zasady informowania, wynikającej z art. 9 k.p.a., wskazać jeszcze należy na naruszenie art. 8 k.p.a., który to przepis ustanawia dla organów administracyjnych obowiązek prowadzenia postępowania w taki sposób, aby pogłębiać zaufanie obywateli do organów Państwa oraz świadomość i kulturę prawną obywateli. Z zasady pogłębiania zaufania obywateli do państwa wynika przede wszystkim wymóg praworządnego i sprawiedliwego postępowania i rozstrzygnięcia sprawy przez organ administracji publicznej. Tylko bowiem postępowanie odpowiadające takim wymogom i decyzje wydane w wyniku tak ukształtowanego postępowania mogą wzbudzać zaufanie obywateli do organów administracji publicznej nawet wtedy, gdy decyzje administracyjne nie uwzględniają ich żądań. W celu realizacji tej zasady konieczne jest ścisłe przestrzeganie prawa, zwłaszcza w zakresie dokładnego wyjaśnienia okoliczności sprawy oraz konkretnego ustosunkowania do żądań i twierdzeń stron (por.: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 marca 2005 r., sygn. akt VI SA/Wa 789/04, LEX nr 189248). Zasada zaufania obywatela do państwa pozwala mu bowiem przypuszczać, iż dokonywane wobec niego czynności, przez będący emanacją państwa organ, czy inną jednostkę do tego upoważnioną, są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa (por.: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 grudnia 2005 r., sygn. akt I OSK 208/05, LEX nr 188971).
III SA/Wr 502/07 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2008-02-06
Korzystając z tego uprawnienia Sąd postanowił wyeliminować z obrotu prawnego zaskarżoną decyzję W. D. z dnia [...] Nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta W. z dnia [...]. Nr [...] z uwagi na naruszenie przez orzekające w sprawie organy norm prawa procesowego, w stopniu nie dającym się pogodzić
z obowiązującym porządkiem prawnym i przyjętymi w demokratycznym państwie prawa standardami dobrej administracji.
Postawą materialno -prawną rozstrzygnięcia w danej sprawie jest przepis art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych ( Dz. U. z 2001r. Nr 87 poz 960 ze zm.) . W myśl przytoczonego przepisu organ administracji wydaje na wniosek strony lub z urzędu decyzję w sprawie wymeldowania osoby , która opuściła miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i jednocześnie nie dopełniła obowiązku wymeldowania się.
Pobyt stały w danym lokalu oznacza zamieszkiwanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania ( art. 6 ust 1 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych) . W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego zgodnie przyjmuje się, że przesłanka opuszczenia dotychczasowego miejsca pobytu stałego w rozumieniu art. 15 ust 2 powołanej ustawy jest spełniona, jeżeli opuszczenie ma charakter trwały i jest dobrowolne . Do stwierdzenia " opuszczenia lokalu bez wymeldowania " w rozumieniu art. 15 ust 2 nie wystarczy samo fizyczne opuszczenie dotychczasowego miejsca pobytu, konieczne jest, aby fizycznemu przebywaniu osoby w innym miejscu, niż miejsce pobytu stałego, towarzyszył zamiar stałego związania się z tym innym miejscem, urządzenia w nim swego trwałego centrum życiowego ( por. wyrok NSA z dnia 23
II SA/Wr 487/07 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2008-01-30
Działania procesowe organów administracji publicznej uprawnionych do prowadzenia postępowania w sprawie administracyjnej i do podejmowania orzeczeń podporządkowane są przede wszystkim zasadzie praworządności zawartej w art. 6 kodeksu postępowania administracyjnego i art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a ponadto uwzględnionej jako jedna z zasad podstawowych w art. 4 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji.
Wymaga ona zgodności z prawem każdej czynności procesowej, w tym czynności orzeczniczej podejmowanej przez organ administracji publicznej, działający zgodnie z kompetencją przyznaną mu przepisami ustrojowymi, materialnymi i formalnymi.
W doktrynalnym ujęciu postępowanie administracyjne traktowane jest jako zorganizowany proces stosowania prawa, w którym pierwszorzędne znaczenie ma ustalenie normy prawa odpowiedniej dla orzeczenia, poprzez które następuje załatwienie sprawy, stanowiące cel postępowania.
W literaturze przedmiotu w etapach zorganizowanego procesu stosowania prawa wyróżnia się min. ustalenie, jako norma obowiązuje w zakresie niezbędnym dla potrzeb rozstrzygnięcia oraz uznanie - przy uwzględnieniu obowiązujących przepisów procesowych i przyjętej teorii dowodów - za udowodniony (lub nie udowodniony) fakt, objęty stosowaną normą (np. J. Wróblewski : Sądowe stosowanie prawa, Warszawa 1972: B. Adamiak, J. Borkowski : KPA Komentarz, Warszawa 2006).
Elementem dokonywanych w pierwszym zakresie czynności jest ustalenie rozumienia normy prawnej przy zastosowaniu odpowiedniego modelu wykładni i właściwych dyrektyw interpretacyjnych.
Prawo administracyjne posługuje się wprawdzie powszechnie stosowanymi i wypracowanymi przez teorię prawa zasadami wykładni, ale w nauce wskazano pewne założenia interpretacji prawa szczególnie charakterystyczne dla tej dziedziny, artykułując w nich przede wszystkim niedopuszczalność interpretacji normy prawnej z pominięciem kontekstu właściwej dla przedmiotu postępowania ustawy lub aktu wykonawczego wydanego na jej podstawie, który przeczy literze prawa (por. J. Starościach: Źródła prawa administracyjnego).
W rozpoznawanej sprawie organy orzekające w administracyjnym postępowaniu instancyjnym uznały zasadność uchylenia - na podstawie art. 162 § 2 kpa - decyzji Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w G. z dnia [...] nr [...] przyznającej P.B. pomoc finansową w łącznej kwocie 96.373,25 zł na dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej, stwierdzając jednocześnie, że beneficjent nie zrealizował w terminie przedsięwzięcia określonego w planie dostosowania gospodarstwa rolnego do standardów Unii Europejskiej, a tym samym nie spełnił warunku określonego w § 3 pkt 3 rozporządzenia oraz nie dopełnił obowiązku wynikającego z § 9 ust. 3 tego aktu.
Należy zatem wskazać, że przepis § 3 pkt 3 rozporządzenia stanowi, że płatność jest udzielana producentowi rolnemu, który zobowiąże się do realizacji przedsięwzięcia określonego w planie dostosowania gospodarstwa rolnego do standardów Unii Europejskiej, zwanego dalej "planem dostosowania" w terminie określonym w tym planie w celu dostosowania gospodarstwa rolnego do:
III SA/Kr 1079/08 - Wyrok WSA w Krakowie z 2009-03-25
Przyjąć zatem należy obowiązywanie w Konstytucji tzw. supernormy intertemporalnej przełamującej ogólne zasady prawa międzyczasowego. Zgodnie z nią przepis uznany przez Trybunał za niekonstytucyjny nie powinien być stosowany w przyszłości, nawet jeśli za jego stosowaniem przemawiałyby ogólne reguły prawa międzyczasowego (por. K. Gonera, E. Łętowska, "Wieloaspektowość następstw stwierdzania niekonstytucyjności", PiP 2008, z. 5, s. 31-32). W przypadku derogacji przepisu dokonanej przez TK nie ma więc zastosowania zasada tempus regit actum, ze względu na pozbawienie tego przepisu domniemania jego konstytucyjności. Za niestosowaniem niekonstytucyjnego przepisu przemawiają także argumenty dotyczące ochrony praw jednostki oraz ekonomiki procesowej. Trudno bowiem byłoby uznać za zgodne z zasadą ekonomiki procesowej zawieszenie postępowania przed sądem i oczekiwanie na wykonanie wyroku TK przez ustawodawcę, skoro to wykonanie może trwać bardzo długo. A zatem należy przyjąć, że w odniesieniu do sądów administracyjnych skutkiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego niekonstytucyjność przepisów będących podstawą prawną zaskarżonej decyzji w sprawie, może być uchylenie zaskarżonej decyzji. Zarówno zatem w takich przypadkach, gdy na skutek orzeczenia TK przepis traci moc z chwilą ogłoszenia orzeczenia TK, jak i w tych przypadkach, gdy Trybunał korzystając z możliwości przewidzianej w art. 190 ust. 3 zd. 1 Konstytucji określa inny termin utraty mocy obowiązującej przepisu, sądy administracyjne mają prawo odmówić zastosowania tych przepisów. Pogląd taki jest zgodny z wyrażanym w nowszym orzecznictwie sądów administracyjnych (por. np. wyrok NSA z 21 czerwca 2007r., l OSK 1030/06; także wyrok NSA z 23 lutego 2006r, II OSK 1403/05, NSA z 31 stycznia 2008r., II OSK 1599/07).
Wobec spraw będących w toku sąd administracyjny ma zatem możliwość dokonania oceny rozpatrywanej sprawy z punktu widzenia ochrony praw jednostki i uniknięcia sytuacji, kiedy sąd orzekałby według niekonstytucyjnych przepisów tylko po to, by następnie strona wniosła o wznowienie postępowania. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie Sąd rozważając znaczenie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego odraczającego datę utraty mocy obowiązującej przepisów stanowiących podstawę prawną zaskarżonej decyzji, wziął pod uwagę przedmiot regulacji objętej niekonstytucyjnym przepisem, przyczyny naruszenia i znaczenie wartości konstytucyjnych naruszonych takim przepisem, powody dla których TK odroczył termin utraty mocy obowiązującej niekonstytucyjnych przepisów oraz okoliczności rozpoznawanej przez sąd sprawy i konsekwencje stosowania lub odmowy stosowania niekonstytucyjnego przepisu. Mając na uwadze wszystkie wymienione okoliczności Sąd doszedł do przekonania, że w niniejszej sprawie należy uwzględnić orzeczenie Trybunału i odmówić stosowania niekonstytucyjnych przepisów, pomimo odroczenia terminu utraty ich mocy obowiązującej. Odsyłanie bowiem w niniejszej sprawie na drogę wznowienia postępowania byłoby sprzeczne z regułami demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, naruszeniem prawa do szybkiego załatwienia sprawy stanowiącego podstawowy standard europejski prawa do dobrej administracji, a na drodze sądowej - prawa do szybkiego procesu.
Mając powyższe na względzie - Sąd w sprawie niniejszej, mając na uwadze treść art. 178 Konstytucji RP oraz art. 4 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych, odmówił zastosowania niezgodnych z Konstytucją przepisów aktu rangi podustawowej - rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych,
I SA/Wa 1787/08 - Wyrok WSA w Warszawie z 2009-03-17
II SA/Bk 42/08 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2008-02-28
choć wadliwe i naruszające zasadę zaufania oraz wymóg udzielania rzetelnej i aktualnej informacji publicznej, nie mogło być potraktowane jako naruszenie art. 17 pkt 10 ustawy skutkujące na mocy art. 28 stwierdzeniem nieważności zaskarżonej uchwały w zakresie odnoszącym się do przebiegu drogi 1 KDD przez działkę o nr geod.[...]. W odniesieniu do zarzutu niewłaściwego zastosowania przez Sąd Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji i art. 41-43 Karty Praw Podstawowych stwierdzono, że Sąd powołał je jedynie w kontekście prawa do dobrej administracji. Europejski Kodeks Dobrej Administracji podobnie jak Karta Podstawowych Praw Unii Europejskiej nie są aktami wiążącymi w Polsce, obecnie mogą być jedynie traktowane jako akty wytyczające pożądane standardy działania administracji.
II FSK 1512/06 - Wyrok NSA z 2007-06-12
Tymczasem organ podatkowy nie wyjaśniając w żaden sposób z jakich względów uznał, że przedmiotowe żądanie nie może być rozpatrywane w kontekście przesłanek wznowienia postępowania, rozpoznał je jako wniosek o stwierdzenie nieważności. Uczynił tak mimo tego, że niewątpliwie posiadał odpowiednią wiedzę, iż w tym stanie rzeczy żądanie to będzie bezskuteczne z przyczyn formalnych /z uwagi na unormowanie art. 249 par. 1 i 2 O.p., stosowanego w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2002 r. na mocy art. 24 par. 1 i 2 noweli z dnia 12 września 2002 r./. Trudno w świetle powyższych ustaleń oprzeć się wrażeniu tendencyjności działania organu podatkowego. Tymczasem pamiętać należy, że zasada ochrony zaufania obywatela do państwa /a więc przede wszystkim do organów wypełniających jego funkcje - w tym administracji publicznej/ jest zasadą prawnokonstytucyjną, która rodzi określone obowiązki w sferze działalności państwa /por. wyrok TK z dnia 3 października 2001 r., K 27/01 - OTK 2001 nr 7 poz. 209/. W postępowaniu podatkowym jej wyrazem jest jedna z generalnych zasad tego postępowania, ustanowiona w art. 121 par. 1 O.p. /postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych/. Prawo do dobrej administracji gwarantuje także /w ramach unormowań wspólnotowych/ Kodeks Dobrej Administracji przyjęty przez Parlament Europejski z dniem 6 września 2001 r. W tym przypadku warto w szczególności przytoczyć jego art. 10 ust. 3, gdzie wskazano, że w razie potrzeby urzędnik służy jednostce poradą dotyczącą możliwego sposobu postępowania w sprawie wchodzącej w zakres jego działania oraz dotyczącą pożądanego sposobu rozstrzygnięcia sprawy.
OSK 532/04 - Wyrok NSA z 2004-06-29
Słusznie w tej sytuacji podnosi się w uzasadnieniu skargi kasacyjnej, że akceptowane przez Sąd postępowanie organu, który wydał zaskarżoną decyzję, a w pierwszym rzędzie organu I instancji, w żadnym razie nie licuje z obowiązkiem wyrażonym w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej, wymagającym zapewnienia prawa do dobrej administracji.
Sąd w ślad za Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Sz. twierdzi, że zarzut nie dopuszczenia strony do udziału w oględzinach jest niesłuszny, bowiem operat sporządził według obowiązujących przepisów rzeczoznawca majątkowy. Brak jest jednak stanowiska Sądu co do tego, czy operat mógł być /powinien/ dokonany po przeprowadzeniu /czy też bez/ oględzin nieruchomości. Jeżeli bowiem jedną z czynności poprzedzających sporządzenie operatu szacunkowego miałoby być przeprowadzenie oględzin, to niezależnie od tego, kto sporządza taki dokument /może to być wykwalifikowany rzeczoznawca/, w braku odmiennego - wyłączającego udział strony przepisu w tej czynności, stosuje się przepisy Kpa /a więc wymóg zapewnienia udziału strony w każdej czynności procesowej - art. 10 par. 1 Kpa/.
Ten komentarz został usunięty przez autora.
OdpowiedzUsuń